Nowe badanie przeprowadzone przez zespół z Instytutu Badań nad Rakiem (Institute of Cancer Research) w Londynie wykazało, że ultra-czuły test krwi może przewidzieć nawrót raka piersi u pacjentek wysokiego ryzyka na długo przed jego faktycznym wystąpieniem. Wyniki badania zostały zaprezentowane na dorocznym spotkaniu Amerykańskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej w Chicago (ASCO 2024).
Jak działa nowy test?
Badacze wykorzystali nową formę płynnej biopsji do wykrywania minimalnych ilości DNA nowotworowego, które pozostają w ciele pacjentki po leczeniu wczesnego raka piersi. Proces ten polega na analizowaniu próbek krwi pod kątem obecności krążącego DNA nowotworowego (ctDNA), które jest uwalniane do krwi przez komórki rakowe.
W przeciwieństwie do większości obecnych testów, które używają sekwencjonowania całego eksomu (WES) – techniki skupiającej się na sekwencjonowaniu fragmentów DNA kodujących białka – w tym badaniu zastosowano sekwencjonowanie całego genomu (WGS). Ta metoda pozwala na zidentyfikowanie do 1800 mutacji, co czyni test znacznie bardziej czułym i umożliwia wykrycie większej liczby zmian związanych z rakiem w DNA pacjentki.
Przebieg badania
W badaniu uczestniczyło 78 pacjentek z różnymi typami wczesnego raka piersi: 23 z potrójnie negatywnym rakiem piersi, 35 z HER2+ rakiem piersi, 18 z rakiem piersi receptorowym na hormony i dwie z nieznanym podtypem. Próbki krwi były pobierane w kilku kluczowych momentach: podczas diagnozy przed terapią, po drugim cyklu chemioterapii, po operacji oraz co trzy miesiące w pierwszym roku. Następnie próbki były pobierane co sześć miesięcy przez kolejne pięć lat.
Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!
Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!
Wyniki badania
Wyniki pokazały, że wykrycie ctDNA po operacji lub w trakcie okresu obserwacji wiązało się z wysokim ryzykiem nawrotu raka i gorszymi wynikami ogólnego przeżycia. Molekularną resztkową chorobę wykryto u wszystkich 11 pacjentek, które miały nawrót raka. Średni czas do klinicznego nawrotu wynosił 15 miesięcy, co stanowi wzrost o ponad trzy miesiące w porównaniu do obecnych testów we wszystkich typach raka piersi. Najdłuższy czas do klinicznego nawrotu wynosił 41 miesięcy.
U żadnej z 60 kobiet, u których ctDNA nie zostało wykryte, nie doszło do nawrotu raka w okresie obserwacji. Trzy pacjentki miały wykryte ctDNA podczas okresu obserwacji, ale nie miały nawrotu raka do końca badania. Mediana przeżycia dla pacjentek, u których wykryto ctDNA, wynosiła 62 miesiące, a dla pacjentek, u których nie wykryto ctDNA, mediana przeżycia nie została osiągnięta.
Znaczenie badań
Testowanie krwi na obecność ctDNA pozwoli na diagnozowanie powrotu raka na bardzo wczesnym etapie, co może umożliwić wcześniejsze rozpoczęcie leczenia i zwiększenie szans na przeżycie. Profesor Nicholas Turner, jeden z głównych badaczy, podkreśla, że konieczne są dalsze badania, aby udowodnić, czy wykrywanie resztkowej choroby molekularnej może kierować terapią w przyszłości. Obecnie trwa badanie TRAK-ER w Royal Marsden, które używa innego testu molekularnego do identyfikacji ctDNA i przewidywania nawrotu raka piersi receptorowego na estrogeny.
Dr Isaac Garcia-Murillas zaznacza, że ultra-czułe testy krwi mogą oferować lepsze podejście do długoterminowego monitorowania pacjentek z wysokim ryzykiem nawrotu raka. Dzięki tym testom możliwe jest wykrycie minimalnej ilości komórek rakowych, które mogą pozostać w ciele po leczeniu, i które są niewidoczne na standardowych skanach kontrolnych.
Wsparcie dla pacjentek
Dr Simon Vincent z organizacji Breast Cancer Now, która współfinansowała badanie, podkreśla, że wczesne wykrycie jest jednym z najważniejszych narzędzi w walce z rakiem piersi. Wyniki tego badania są bardzo obiecujące, ponieważ mogą umożliwić wcześniejsze leczenie i zapobieganie nawrotowi raka, zanim stanie się on nieuleczalny.
Autorka: Magdalena Bojko
Źródła:
