Pierwszy w Polsce zabieg przezskórnej krioablacji raka nerki

2 grudnia w szpitalu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przy ul. Banacha w Warszawie wykonano pierwszy w Polsce zabieg przezskórnej krioablacji raka nerki pod kontrolą tomografii komputerowej. Zabieg wykonywali radiolodzy interwencyjni Grzegorz Rosiak, Dariusz Konecki i Krzysztof Milczarek. 

Co to jest krioablacja?

Krioablacja jest alternatywą dla chirurgicznego nerkooszczędzającego leczenia miejscowego raka. Można ją zastosować w przypadku, gdy zmiana nowotworowa jest mała (≤3 cm) i zlokalizowana z dala od głównych naczyń krwionośnych. Największą zaletą tej metody jest jej mała inwazyjność i niewielki odsetek powikłań.

Krioablacja jest zabiegiem z dziedziny radiologii interwencyjnej zajmującej się zabiegami małoinwazyjnymi wykonywanymi pod kontrolą badań obrazowych. Można dzięki nim leczyć wiele typów nowotworów u pacjentów, którzy nie mogą być poddani operacji. „Na świecie radiologia interwencyjna jest jednym z czterech podstawowych filarów leczenia onkologicznego obok chirurgii, chemioterapii i radioterapii. W Polsce jest to dziedzina mało rozwinięta i działania polskich specjalistów mają na celu rozpowszechnienie tych metod leczenia.” – podaje dr Rosiak.

Krioablacja polega na niszczeniu guza za pomocą niskiej temperatury. Pod kontrolą badań obrazowych do wnętrza guza wprowadzane są cienkie igły, których końcówki są następnie schładzane do temperatury -20 °C. Tak niska temperatura niszczy guza i niewielki margines tkanek wokół niego. Obecnie stosowane są dwie techniki – laparoskopowa krioablacja oraz krioablacja przezskórna pod kontrolą tomografii komputerowej. Druga z technik charakteryzuje się mniejszą ilością powikłań i krótszym czasem hospitalizacji. Przed rozpoczęciem ablacji należy wykonać biopsję guza. Próbkę poddaje się badaniom histopatologicznym w celu określenia rozpoznania.

Zabieg może być wykonywany pod kontrolą USG, tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. W przypadku zabiegu wykonanego przez polskich specjalistów wykorzystano obrazowanie za pomocą tomografii komputerowej. Ponadto cała procedura była zdalnie nadzorowana przez dr Patricka Knüsela, radiologa interwencyjnego ze Szwajcarii. Specjalista miał więc stały podgląd obrazów tomografii, USG, aparatu do ablacji oraz pola operacyjnego oraz kontakt z polskimi lekarzami. 

Dla kogo jest zalecany zabieg krioablacji?

Ze względu na małą inwazyjność krioablacja może być  zastosowana u pacjentów, których leczenie chirurgiczne wiązałoby się z dużym ryzykiem (wiek, choroby współistniejące) a także w przypadku osób z upośledzoną czynnością nerek, jedną nerką lub guzami o charakterze wieloogniskowym i nawrotowym. 

Pacjent poddany krioablacji w warszawskim szpitalu został skierowany na ablację ze względu na obciążenia ogólne, które czyniły operację zbyt ryzykowną.

 Konieczne są dalsze, długoterminowe badania oceniające skuteczność tej metody pod względem ryzyka wznowy w porównaniu z leczeniem chirurgicznym. Dotychczas nie wykazano większej skuteczności krioablacji, dlatego jest ona zalecana jedynie pacjentom, którzy mają przeciwwskazania do leczenia chirurgicznego.

Jakie są powikłania po zabiegu krioablacji?

Przezskórna krioablacja charakteryzuje się małym odsetkiem powikłań. Należą do nich krwawienie oraz żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Krioablacja prowadzi również do nieznacznego pogorszenia czynności nerki, które uznaje się za porównywalne z tym występującym po nerkooszczędzającej interwencji chirurgicznej.

Autorka: Natalia Tarłowska

Źródła:

Renal cell carcinoma: ESMO Clinical Practice Guidelines for diagnosis, treatment and follow-up

http://www.przeglad-urologiczny.pl/

Jiang, Kehua, et al. „Laparoscopic cryoablation vs. percutaneous cryoablation for treatment of small renal masses: a systematic review and meta-analysis.” Oncotarget 2017