Od września 2023 roku rodzice mogą zapisywać dzieci w wieku 9 do 14 lat na bezpłatne szczepienia przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) w ramach Programu Szczepień Ochronnych. Niestety, mimo że technicznie istnieje możliwość udostępniania terminów szczepień przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP) i aplikację mojeIKP, niewiele przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) korzysta z tych narzędzi. Oznacza to, że w praktyce rodzice muszą kontaktować się z placówkami telefonicznie lub osobiście, co znacząco utrudnia dostęp do szczepień.
W marcu 2025 roku podjęliśmy interwencję i wystąpiliśmy do Ministerstwa Zdrowia z apelem o poprawę dostępności zapisów poprzez wprowadzenie obowiązku udostępniania terminów online lub przynajmniej stworzenie systemu motywującego przychodnie do takiego działania. W odpowiedzi, którą otrzymaliśmy w maju, resort zdrowia poinformował, że nie planuje żadnych zmian w tym zakresie.
Z przykrością przyjmujemy tę decyzję. W praktyce oznacza ona, że rodzice nadal będą kontaktować się telefonicznie lub osobiście z przychodniami, by zapisać dziecko na szczepienie. Dla wielu osób to poważna bariera – organizacyjna, czasowa i komunikacyjna. Niemożność sprawdzenia dostępnych terminów w aplikacji lub systemie IKP sprawia, że program szczepień przeciw HPV staje się nieprzyjazny, a jego dostępność – ograniczona.
Dane są alarmujące
Na tle Europy Polska wypada dramatycznie źle. Średnia unijna wyszczepialności przeciw HPV wynosi 64%, a w krajach takich jak Islandia, Norwegia czy Portugalia przekracza 90%. Polska pozostaje daleko w tyle, nie tylko za zachodnią Europą, ale nawet za sąsiadami. Przy tak niskim poziomie wyszczepialności i jednoczesnym wzroście zachorowań – w tym aż 25-procentowym wzroście nowotworów głowy i szyi związanych z HPV w ostatniej dekadzie – nie powinno się wprowadzać zbędnych barier w dostępie do profilaktyki.
Dodaj chorym odwagi!
Pomagamy chorym na raka w finansowaniu terapii, konsultacji, badań i dojazdów do ośrodka leczenia, a także edukujemy i reprezentujemy pacjentów w debacie publicznej.
Poziom wyszczepialności przeciw HPV w Polsce wynosi obecnie zaledwie 13%, podczas gdy celem programu jest zaszczepienie co najmniej 60% populacji nastolatków do końca 2028 roku. Spośród 4,8 mln osób urodzonych w latach 2006–2015, do tej pory tylko 526,5 tys. zostało zaszczepionych, co stanowi nieco ponad 10%. W niektórych województwach wyszczepialność nie przekracza nawet 7–8%, podczas gdy w innych osiąga 15%. Przyczyny tych różnic są złożone i wynikają z wielu czynników, jednak sposób organizacji rejestracji – ograniczony wyłącznie do kontaktu z przychodnią – z pewnością nie ułatwia sytuacji i może stanowić dodatkową barierę dla wielu osób.
Nasze stanowisko
Dlatego apelujemy do Ministerstwa Zdrowia o analizę obecnych rozwiązań i wprowadzenie obowiązku udostępniania terminów szczepień przez IKP i mojeIKP. Nie zgadzamy się na to, by nowoczesne narzędzia cyfrowe – których potencjał w ochronie zdrowia jest ogromny – pozostawały niewykorzystane. Rejestracja online powinna być standardem, nie wyjątkiem. Szczepienia przeciw HPV to inwestycja w zdrowie przyszłych pokoleń, a państwo powinno dołożyć wszelkich starań, by ta inwestycja była jak najłatwiejsza do zrealizowania.
Źródła:
https://ezdrowie.gov.pl/portal/home/badania-i-dane/raport-o-szczepieniach-przeciwko-wirusowi-brodawczaka-ludzkiego-hpv
https://www.rynekzdrowia.pl/Serwis-Onkologia/Sa-regiony-w-Polsce-gdzie-te-szczepionke-przyjelo-tylko-7-8-proc-dzieci-Beda-przypadki-raka,266756,1013.html
https://www.cowzdrowiu.pl/aktualnosci/post/szczepienia-przeciwko-hpv-mamy-16-proc-chcemy-miec-60-proc
Nasza korespondencja:
https://alivia.org.pl/wp-content/uploads/sites/10/2025/03/Zapisy-na-szczepienia.pdf
https://alivia.org.pl/wp-content/uploads/sites/10/2025/06/2025-3.pdf