Raport „Dlaczego się nie badamy? Profilaktyka nowotworowa Polek i Polaków”

22 listopada br. odbyła się konferencja prasowa w formule hybrydowej, podczas której zaprezentowano wnioski i rekomendacje z raportu badania opinii publicznej pt. „Dlaczego się nie badamy? Profilaktyka nowotworowa Polek i Polaków”. 

Spotkanie rozpoczęło się od przedstawienia idei wtorkowej konferencji przez  Szymona Bubiłka – Członka Zarządu Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma oraz Aleksandrę Kurowską – Dziennikarkę, która moderowała panel dyskusyjny. Zaprezentowane wyniki raportu zapoczątkowały dyskusję na temat profilaktyki chorób nowotworowych oraz  jej świadomości społecznej. Następnie przedstawiono rekomendację zmian, które zostały opracowane przez specjalistów z obszaru onkologii,  epidemiologii i prewencji nowotworów, medycyny rodzinnej a także  przedstawiciela z Biura Rzecznika Praw Pacjenta. Z okazji prezentacji raportu Stowarzyszenie udostępniło także swój mobilny gabinet #FuraZdrowia, w którym uczestnicy konferencji mogli zbadać swoje znamiona na skórze. Więcej o projekcie: www.onkobieg.pl/zdrowie. 

KLUCZOWE OBSERWACJE PRZEDSTAWIONE W RAPORCIE: 

● 39% Polaków i Polek nie wie, że w Polsce dostępne są bezpłatne, finansowane przez NFZ badania profilaktyczne wykrywające nowotwór na wczesnym etapie.

● 46% Polaków i Polek nie potrafi wymienić żadnego badania profilaktycznego w kierunku nowotworów. 

● 64% badanych nie wykonuje regularnych badań profilaktycznych w kierunku nowotworów. 

● 36% badanych nie wie, gdzie w swojej okolicy może wykonać badania profilaktyczne wykrywające nowotwór. 

● 19% Polaków i Polek twierdzi, że profilaktyka nie uratuje im życia. 

Badania profilaktyczne w Polsce  

Jedną z najskuteczniejszych metod przeciwdziałania chorobom nowotworowym jest profilaktyka. Jednak aby profilaktyka była skuteczna – badania trzeba wykonywać regularnie i interpretować ich wyniki z lekarzem.  Szacuje się jednak, że aż 2/3 Polaków nie wykonuje regularnych badań  mogących uratować ich zdrowie i życie. Dlaczego tak się dzieje? Na to i inne pytania starano się odpowiedzieć w raporcie. Komentowaniem wyników badań opinii publicznej a także rekomendacją zmian zajęli się: prof. dr hab. n.  med. Piotr Rutkowski – Kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich Kości  i Czerniaków NIO w Warszawie, Przewodniczący Polskiego Towarzystwa  Onkologicznego; dr hab. n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny  rodzinnej; dr hab. n. med. Joanna Didkowska – Kierownik Zakładu  Epidemiologii i Prewencji Nowotworów NIO w Warszawie; dr hab. n. med. Marta Mańczuk – Kierownik Pracowni Prewencji Nowotworów Zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów NIO w Warszawie; dr n. med. Michał Sutkowski – Prezes Warszawskich Lekarzy Rodzinnych, rzecznik prasowy Kolegium Lekarzy  Rodzinnych w Polsce, Prodziekan Wydziału Medycznego ds. Rozwoju Uczelni  Łazarskiego; Jakub Adamski – Dyrektor Departamentu Strategii i Działań  Systemowych Biura Rzecznika Praw Pacjenta; dr Paweł Koczkodaj – Zastępca Kierownika Zakładu Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej NIO, Ambasador Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem, Association of European Cancer  Leagues – ECL; Kamil Dolecki – Prezes Stowarzyszenia Pomocy Chorym na  Mięsaki i Czerniaki Sarcoma 

Rekomendacje działań wypracowane przez ekspertów obejmują:  

W zakresie edukacji:  

Podkreślanie wartości profilaktyki dla ludzi zdrowych, a także informowanie o tym, gdzie i w jakim celu można wykonać badania przesiewowe.  

Społeczeństwo: 

● Promocja już istniejących programów przesiewowych wraz z listą placówek, gdzie można je wykonać  

● Budowanie świadomości wartości badań profilaktycznych, z naciskiem na informację, że są przeznaczone dla ludzi zdrowych i mogą uratować życie, wraz z promocją istniejących programów badań profilaktycznych dla określonych grup wiekowych – Rozszerzenie grupy docelowej działań promocyjnych o młodzież  

● Wprowadzanie zmian w istniejących i planowanych programach badań przesiewowych poprzez:  

– Rozszerzenie grupy odbiorców o młodzież szkolną

– Nagłaśnianie historii pacjentów, którym profilaktyka realnie uratowała życie  

– Budowanie świadomości zachowań prozdrowotnych 

– Rozszerzenie listy zachowań, które szkodzą zdrowiu oraz tych, które wspomagają organizm 

Lekarze: 

● Powołanie grupy roboczej składającej się z lekarzy różnych specjalizacji, w tym lekarzy medycyny rodzinnej, medycyny pracy, onkologów oraz ginekologów, która: 

– Opracuje rekomendacje dotyczące profilaktyki w ramach swoich specjalizacji 

– Opracuje materiały edukacyjne dla lekarzy dotyczące profilaktyki w celu zaangażowania lekarzy w informowanie pacjentów o możliwych działaniach prozdrowotnych 

– Opracuje przystępne materiały edukacyjne, które lekarz może przekazać pacjentowi podczas wizyty – w wersji elektronicznej oraz drukowanej, także w językach mniejszości narodowych 

W zakresie zmian systemowych:  

Pracodawcy  

● Wprowadzenie do Kodeksu pracy dodatkowego dnia wolnego do wykorzystania na badania profilaktyczne, 

● Zachęcenie pracodawców do propagowania zdrowych zachowań w miejscu pracy poprzez propagowanie/rozwinięcie ministerialnego programu „PracoDawca Zdrowia”  

Szkolnictwo  

● Wprowadzenie do podstawy programowej dla szkół podstawowych i ponadpodstawowych lekcji o zdrowiu 

Raport pt. „Dlaczego się nie badamy? Profilaktyka nowotworowa Polek  i Polaków” powstał z inicjatywy Stowarzyszenia Pomocy Chorym na Mięsaki i Czerniaki Sarcoma, a w jego stworzenie zaangażowali się: Prezes Zarządu  Kamil Dolecki, Członek Zarządu Szymon Bubiłek oraz Członkini Stowarzyszenia Ewa Styś. 

Partnerami raportu są: Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej Curie – Państwowy Instytut Badawczy, Instytut Matki i Dziecka, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce, Polskie Towarzystwo Onkologiczne, Polskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej oraz Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie. 

Link do pełnego zapisu konferencji: youtube.com/watch?v=WixjIm1jl9g 

Link do raportu: sarcoma.pl/media/raport-2022.pdf 

Źródło: www.sarcoma.pl