Alektynib skuteczniejszy od chemioterapii w leczeniu pacjentów z ALK-dodatnim rakiem niedrobnokomórkowym płuca

Badanie III fazy ALINA zaprezentowane na Kongresie ESMO 2024 pokazało, że stosowanie alektynibu po resekcji guza u pacjentów z ALK-dodatnim rakiem niedrobnokomórkowym płuca (NSCLC) znacząco wydłuża czas przeżycia bez nawrotu choroby (DFS) w porównaniu do standardowej chemioterapii. 

Co ważne, korzyści leczenia obserwowano niezależnie od wariantu mutacji EML4-ALK, a u pacjentów leczonych alektynibem nie zaobserwowano mechanizmów oporności. 

Wyzwania terapeutyczne w niedrobnokomórkowym raku płuc

Niedrobnokomórkowy rak płuca (NSCLC) to najczęściej diagnozowany typ raka płuc, odpowiadający za około 85% wszystkich przypadków. Wśród pacjentów z NSCLC istnieje szczególna grupa z mutacjami ALK (kinaza chłoniaka anaplastycznego), która dotyka około 3-5% osób z tym nowotworem. 

Mimo że te mutacje są rzadsze, często chorują osoby młodsze i niepalące. Trudność w leczeniu tej choroby polega na dużej agresywności nowotworu oraz częstych nawrotach, szczególnie po usunięciu guza, co znacznie obniża szanse na długoterminowe przeżycie.

Dotychczasowe leczenie pacjentów z ALK-dodatnim NSCLC po operacji obejmowało głównie chemioterapię, która nie zawsze skutecznie zapobiega nawrotom choroby.

Na te wyzwania terapeutyczne odpowiada alektynib – terapia celowana, blokująca aktywność ALK. Lek znacząco poprawia przeżycie bez nawrotu choroby (DFS) w porównaniu do tradycyjnej chemioterapii, niezależnie od specyficznego wariantu mutacji EML4-ALK.

Alektynib skuteczny niezależnie od mutacji

Analiza eksploracyjna w badaniu klinicznym III fazy ALINA objęła 193 pacjentów z ALK-dodatnim NSCLC, którzy przeszli resekcję guza. Dodatkowymi najczęściej występującymi u nich mutacjami były CDKN2A, CDKN2B, TP53 i MTAP, przy czym zmiany CDKN2A, CDKN2B i MTAP często współwystępowały w pojedynczych guzach.

U pacjentów leczonych alektynibem stwierdzono znacznie mniej przypadków nawrotu choroby (13 przypadków) w porównaniu do pacjentów poddanych chemioterapii (41 przypadków).

Zaobserwowano tendencję do poprawy DFS w przypadku TP53 typu dzikiego w porównaniu ze zmutowanym TP53 u pacjentów otrzymujących alektynib, ale nie u pacjentów otrzymujących chemioterapię. Warto zauważyć, że nie zaobserwowano korelacji między DFS a zmianami CDKN2A, CDKN2B lub MTAP podczas leczenia alektynibem.

Najczęściej występujące warianty mutacji EML4-ALK w badanej populacji to V1 (37%) i V3 (33%), jednak leczenie alektynibem przynosiło korzyści niezależnie od rodzaju tej mutacji. Co ważne, u pacjentów, którzy otrzymywali alektynib, nie wykryto mechanizmów oporności na lek.

Wyniki te są zgodne z wcześniejszymi obserwacjami z badania ALEX, które dotyczyło pacjentów z zaawansowanym ALK-dodatnim NSCLC leczonych alektynibem. Jednak w tym badaniu mutacje TP53 były mniej powszechne w grupie pacjentów z wczesnym stadium choroby w badaniu ALINA niż u pacjentów z przerzutami w badaniu ALEX.

Nowe horyzonty

Podsumowując, wyniki badania ALINA sugerują, że alektynib może być opcją leczenia adjuwantowego (pooperacyjnego) dla pacjentów z ALK-dodatnim NSCLC. Terapia ta nie tylko przedłuża czas wolny od choroby, ale także pokazuje, że jest skuteczna niezależnie od obecności różnych wariantów genetycznych.

Badania takie jak ALINA podkreślają, jak ważne jest dalsze doskonalenie terapii celowanych, które mogą lepiej odpowiadać na indywidualne potrzeby pacjentów z mutacjami genetycznymi.

Autorka tekstu: Martyna Piotrowska

Źródła:

• Alectinib shows benefit in resected ALK-positive NSCLC (esmo.org)
• Solomon BJ i wsp. ALINA: Exploratory biomarker analyses in patients (pts) with resected ALK+ non-small cell lung cancer (NSCLC) treated with adjuvant alectinib vs chemotherapy (chemo). ESMO Congress 2024, Abstrakt 1206MO
• Mini Sesja Ustna 2 – NSCLC bez przerzutów, 16.09.2024, godz. 14:45 – 15:45, Sevilla Auditorium – Sala 2