Pierwsza wizyta u onkologa

Osoba, która obawia się, że choruje na raka, może skorzystać z porady specjalistycznej podczas tzw. pierwszej wizyty u onkologa. Taka konsultacja nie zawsze oznacza potwierdzenie nowotworu. Jej celem jest sprawdzenie niepokojących nas objawów. 

Kiedy zgłosić się na pierwszą wizytę u onkologa?

Konsultację z onkologiem może odbyć każda osoba, która podejrzewa u siebie zmianę nowotworową. Warto udać się do lekarza w ramach pierwszej wizyty onkologicznej, gdy zachodzi ryzyko choroby, na przykład na podstawie badań diagnostycznych. Wskazaniem do zapisania się na konsultację będzie wynik USG, badań krwi, ale także niepokojące objawy takie jak: powiększone węzły chłonne, wyczuwalny guzek, przewlekłe zmęczenie, nietypowe krwawienie. 

Onkolog może w takiej sytuacji założyć kartę DiLO, która dokumentuje przebieg diagnozy i terapii aż do jej zakończenia.  

Czy muszę mieć skierowanie?

Pierwsza wizyta u onkologa nie wymaga skierowania od lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej ani od specjalisty. Można zapisać się do onkologa, gdy symptomy albo badania wymagają dalszej diagnostyki w kierunku potwierdzenia lub wykluczenia nowotworu.  

Co zabrać na pierwszą wizytę u onkologa?

Jeśli pacjent wykonywał wcześniej badania diagnostyczne, np. badania krwi, USG, RTG, cytologię, to onkolog koniecznie powinien mieć do nich dostęp. Przydatna będzie dokumentacja medyczna z wcześniejszych lat lub z pobytu w szpitalu. Będzie ona niezwykle istotna, gdy jest związana z dolegliwościami, z którymi pacjent zgłasza się do onkologa. Należy pamiętać też o przekazaniu lekarzowi listy przyjmowanych leków, przebytych chorób lub operacji.

Nie zawsze dysponujemy badaniami, zgłaszamy się na konsultację, by dopiero otrzymać skierowanie na dalszą diagnozę. W takim wypadku trzeba pamiętać, by dokładnie opisać objawy i symptomy, takie jak: 

• zakres dolegliwości: ból, zaczerwienienie, duszność, przewlekłe zmęczenie, świąd, siniaki, długotrwała chrypka, stan podgorączkowy, zaburzenia masy ciała, 
• dokładną ich lokalizację,
• kiedy się zaczęły, czy zwiększają się lub dołączyły do nich inne objawy,
• jaka jest ich intensywność,
• jak wpływają na codzienne funkcjonowanie, sen, apetyt. 

W diagnostyce niezwykle istotna będzie też dla onkologa informacja o historii medycznej rodziny, szczególnie o zachorowaniach na raka lub objawach, które mogą wskazywać na chorobę nowotworową, nawet jeśli nie była zdiagnozowana. 

O co zapytać na wizycie u onkologa?

Poza dokumentacją medyczną i listą objawów pomocne będzie również przygotowanie pytań do lekarza oraz notatnik na zapisanie jego odpowiedzi i wskazań. Pacjent ma prawo do uzyskania informacji.

Podczas pierwszej wizyty onkolog przeprowadzi wywiad i badanie fizykalne, ale nie udzieli ze stuprocentową pewnością odpowiedzi na pytanie: “Czy mam raka?”.

Pierwsza wizyta u onkologa zrodzi wiele pytań. Lekarz może doprecyzować kwestie dotyczące dalszej diagnostyki i ewentualnego leczenia:

• jakie dodatkowe badania będą konieczne do postawienia diagnozy?
• Dokąd udać się na badania?
• Jak długo będzie trwała diagnoza?
• W przypadku potwierdzenia nowotworu – jak może wyglądać dalsze leczenie, np. pobyt w szpitalu?
• Gdy diagnostyka wykluczy raka – czy dolegliwości mogą przerodzić się w groźną chorobę i jak temu zapobiec?
• Jaka terapia będzie konieczna?
• Jakie są skutki uboczne badań lub terapii onkologicznej?
• Czy proces diagnozy i leczenia wpłynie na codzienne funkcjonowanie, np. na konieczność zmiany diety, zwolnienie w pracy, zawieszenie nauki, ograniczenie aktywności fizycznej, podróże?
• Czy leczenie będzie skuteczne i jakie są szanse na całkowite wyzdrowienie?
• Czy możliwe jest wsparcie innych specjalistów: rehabilitanta, psychologa, dietetyka?
• Jak podczas terapii zmieni się ciało, np. wygląd skóry lub waga?
• W jaki sposób wspierać odporność podczas diagnozy i leczenia?
• Jakie są opcje leczenia (zabiegi, chemioterapia, radioterapia, terapia celowana lub immunoterapia)?
• Jak kosztowne będzie leczenie i czy potrzebne będzie zebranie środków na leki?

Pierwsza wizyta u onkologa na NFZ – terminy

Fundacja Alivia prowadzi stały monitoring terminów pierwszej wizyty u onkologa w całej Polsce realizowanych przez NFZ. Na portalu Onkoskaner https://onkoskaner.pl/ znajdziesz czas oczekiwania na to świadczenie najbliżej miejsca zamieszkania. Możesz wyszukiwać tam wizyty zarówno w trybie normalnym jak i pilnym. 

Źródła:

https://onkologia.pacjent.gov.pl/pl/pacjent/podejrzenie/przeczytaj-przed-wizyta

https://pacjent.gov.pl/artykul/pacjenci-z-podejrzeniem-choroby-nowotworowej

https://www.zwrotnikraka.pl/onkolog-pierwsza-wizyta-onkologia

https://posilkiwchorobie.pl/onkologia/jak-przygotowac-sie-do-pierwszej-wizyty-u-onkologa/