Leczenie raka prostaty
Rak prostaty (stercza) jest aktualnie najczęściej rozpoznawanym nowotworem złośliwym u mężczyzn.
Jeśli nowotwór jest wykryty wcześnie, leczeniem ratującym życie pacjenta jest, między innymi, operacja – radykalna prostatektomia. Podczas zabiegu lekarz urolog usuwa prostatę wraz z pęcherzykami nasiennymi i, w określonych sytuacjach, również węzły chłonne miednicy. Jeżeli nowotwór jest ograniczony do prostaty leczenie jest zazwyczaj zakończone i chory pozostaje pod ścisłą kontrolą w poradni urologicznej, gdzie prowadzone są okresowe badania.
U części chorych, np. u których nowotwór był miejscowo zaawansowany lub istotnie złośliwy, może być konieczne leczenie uzupełniające – radioterapia. Może również zajść przypadek, kiedy leczeniem na tym etapie choroby będzie sama hormonoterapia.
Hormonoterapia również stanowi część leczenia skojarzonego, gdy leczeniem z wyboru będzie radykalna radioterapia.
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Po usunięciu prostaty zmieniają się możliwości funkcjonalne dolnego odcinka układu moczowego. Większość operowanych mężczyzn musi mierzyć się z nietrzymaniem moczu (60 – 90%) oraz zaburzeniami erekcji (90%), co w znacznym stopniu obniża jakość ich życia.
Jeśli nietrzymanie moczu wystąpi po zabiegu, koniecznie trzeba poinformować o tym lekarza urologa i omówić z nim sposób dalszego postępowania.
Operacja i co dalej?
Czy fizjoterapia może być pomocna w leczeniu raka prostaty? Oczywiście sama fizjoterapia nie jest metodą leczenia nowotworu, ale kontynuacją leczenia zabiegowego. Rehabilitacja urologiczna, która przyspiesza sprawność funkcjonalną, minimalizuje skutki operacji oraz pozwala na powrót do pracy zawodowej lub aktywności fizycznej.
Rehabilitacja urologiczna polega na:
- mobilizacji blizny pooperacyjnej,
- treningu trzymania moczu,
- nauce poprawnych zachowań, które mają na celu ograniczenie wycieków moczu,
- ćwiczeniu przepony miednicy,
- poprawie pojemności pęcherza,
- wyeliminowaniu lub ograniczeniu oddawania moczu w nocy i wydłużeniu czasu między dziennymi wizytami w toalecie.
Terapeuta podczas rehabilitacji pacjentów po radykalnej prostatektomii stara się odtworzyć uszkodzone mechanizmy stosując indywidualnie dobrane ćwiczenia, które są zmieniane w zależności od stopnia poprawy lub jej braku.
W trakcie fizjoterapii nacisk kładziony jest na:
- ćwiczeniu zależnej od woli części mięśnia zwieracza cewki moczowej,
- wspomaganiu mięśni niezależnych od woli, które są ważne dla mechanizmu trzymania moczu,
- wzmacnianiu przepony miednicy, czyli tych mięśni, które zamykają nas od dołu.
Stosowane są różne rodzaje treningu dla osiągania celów terapii:
- trening sensomotoryczny dla poprawy koordynacji nerwowo-ruchowej,
- siłowy dla wzmocnienia siły mięśniowej,
- wewnątrzpochodny, który ma na celu odtworzenie odruchu zamykania cewki (niezbędny podczas wysiłku, kaszlu, kichania).
Ile trwa rehabilitacja?
Czas rehabilitacji uzależniony jest od nasilenia objawów, zastosowanej metody operacyjnej oraz czasu, który upłynął od wykonania zabiegu. Pełny cykl rehabilitacji trwa zwykle od 4 tygodni do 3 miesięcy, ze średnią częstotliwością wizyt 1 x w tygodniu lub co 2 tygodnie.
Pierwsze ćwiczenia oddechowe i krążeniowe powinny być zalecone jeszcze podczas pobytu w szpitalu. Zwykle pacjenci zgłaszają się na rehabilitację po 4 – 10 tyg. od wykonania zabiegu. Jest to czas potrzebny na wygojenie się tkanek, kiedy ustępują dolegliwości bólowe i rehabilitacja przebiega sprawniej. Oprócz ćwiczeń celowanych, wykonywanych w gabinecie, pacjenci dostają zadania domowe. Ważna jest również wnikliwa samoobserwacja, gdyż ułatwia to terapeucie dobór właściwych metod i skraca czas potrzebny na rehabilitację.
Niestety, rehabilitacja urologiczna jest w Polsce odpłatna, a refundacja obejmuje wizyty kontrolne, diagnostykę i zakup materiałów wchłanialnych (pieluchomajtki i wkładki urologiczne). Warto jednak kontynuować leczenie, gdyż skutki operacji ratującej życie i niedogodności z tym związane są dla wielu pacjentów zaskoczeniem. Są krępujące i w znacznym stopniu ograniczają codzienną aktywność. Rehabilitacja urologiczna to skrojona na miarę terapia zachowawcza, której zadaniem jest leczenie nietrzymania moczu oraz szybki powrót pacjenta do sprawności.
Autor: mgr Klara Kaden
Źródło:
Krajowy Rejestr Nowotworów http://onkologia.org.pl/wp-content/uploads/Nowotwory_2018.pdf
Artykuł powstał w ramach kampanii edukacyjnej „Rak Prostaty – co każdy pacjent wiedzieć powinien”, której partnerem jest firma Janssen.
