16 września Europejska Agencja Leków (EMA) dopuściła do stosowania lek ripretinib (Qinlock®). Stosuje się go w leczeniu zaawansowanych nowotworów podścieliskowych przewodu pokarmowego (GIST) w przypadku pojawienia się oporności na dostępne leki – imatinib, sunitinib i regorafenib. Takie zastosowanie ripretinibu rekomenduje równie Europejskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej (ESMO). Skuteczność leku została wykazana w badaniu klinicznym INVICTUS, którego wyniki zostały opublikowane w prestiżowym czasopiśmie The Lancet.
Początkowo leczenie GIST było bardzo ograniczone i nieskuteczne, gdyż nowotwory te nie reagują na chemioterapię. Jest to uwarunkowane obecnością mutacji w genie C-KIT, która występuje u zdecydowanej większości pacjentów. Na podstawie tego genu powstają receptory kinazy tyrozynowej – białka obecne w błonie komórkowej, za pomocą których komórka komunikuje się z otoczeniem. Receptory kinazy tyrozynowej wiążą się z czynnikami wzrostu przekazując tym samym sygnał do wzrostu i dojrzewania komórki. Obecność mutacji sprawia, że receptory działają w sposób niekontrolowany dając tym samym początek powstania nowotworu.
Skutecznym sposobem leczenia GIST są terapie celowane. Obecnie pacjenci mają dostęp do leków blokujących źle działający receptor – inhibitorów kinazy tyrozynowej (TKI). Choć leki te odmieniły los i prognozy chorych na GIST z czasem pojawia się oporność na leczenie poszczególnymi preparatami i progresja choroby. Konieczne jest wówczas zastosowanie innego TKI. Inhibitorem kinazy tyrozynowej stosowanym obecnie w pierwszej linii leczenia pacjentów z mutacją w genie C-KIT jest imatinib. W przypadku braku odpowiedzi na leczenie stosuje się sunitinib, a następnie regorafenib. Mediana czasu wolnego od progresji choroby, którą pozwalają osiągnąć leki stosowane w II i III linii to odpowiednio 5.6 miesięcy i 4.8 miesiące. Decyzja EMA umożliwia zastosowanie kolejnego leku – ripretinibu – w przypadku nieskuteczności poprzednich linii leczenia.
Jakie były wyniki badania INVICTUS?
W badaniu wzięło udział 129 pacjentów z zaawansowanym GIST, którzy wyczerpali dostępne opcje leczenia co najmniej trzema lekami z grupy TKI. Pacjenci zostali losowo przydzieleni do dwóch grup – 85 otrzymywało ripretinib a 44 placebo. Najczęściej występującymi lokalizacjami nowotworu u pacjentów leczonych ripretinibem były: żołądek (47%), jelito cienkie (24%), jelito grube (11%).
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Mediana czasu wolnego od progresji choroby wyniosła 6.3 miesiące w przypadku leczenia ripretinibem w porównaniu z 1 miesiącem w grupie placebo. Mediana całkowitego czasu przeżycia wyniosła natomiast odpowiednio 15.1 miesięcy vs 6.6 miesięcy. U pacjentów którzy w trakcie trwania badania przeszli z grupy placebo do grupy leczonej ripretinibem mediana czasu wolnego od progresji i całkowitego czasu przeżycia wyniosły 4.6 miesięcy i 11.6 miesięcy.
Najczęściej występującymi działaniami niepożądanymi wynikającymi ze stosowania ripretinibu były łysienie, zmęczenie, mdłości, ból brzucha, zaparcia, ból mięśni, biegunka, brak apetytu, zespół ręka-stopa, wymioty. Część pacjentów doświadczyła również działań niepożądanych, których nasilenie było duży lub zagrażało życiu – wzrost poziomu lipazy (enzymu trzustkowego) we krwi u 4 pacjentów, nadciśnienie u 3 pacjentów, zmęczenie u 2 pacjentów oraz hipofosfatemia u 2 pacjentów. Leczenie ripretinibu musiało zostać przerwane u 4 pacjentów ze względu na nasilenie działań niepożądanych.
Autorka: Natalia Tarłowska
Źródła:
