Nowe badania pokazują, że chociaż odsetek wyleczonych dzięki terapii rentgenowskiej i terapii protonowej jest taki sam w leczeniu raka, ryzyko skutków ubocznych jest niższe w przypadku terapii protonowej.
Jednoczesna chemio-radioterapia jest standardowym leczeniem wielu nowotworów, ale wiąże się też z występowaniem skutków ubocznych. Terapia protonowa może zwiększyć tolerancję lub skuteczność jednoczesnej chemio-radioterapii poprzez zmniejszenie promieniowania do normalnych tkanek.
Terapia protonowa zmniejsza dawkę promieniowania poza guzem. Nieprecyzyjne ukierunkowanie wiązki promieniowania w radioterapii nadal niszczy pobliskie zdrowe tkanki, co może powodować działania niepożądane.
Terapia protonowa zapewnia promieniowanie z najwyższą dokładnością, przy niewielkiej lub zerowej dawce dla tkanek poza guzem, dzięki czemu leczenie jest bardzo skuteczne i łagodniejsze. Jednak jednym z wielu pytań pacjentów dotyczących terapii protonowej jest to, kto jest dobrym kandydatem do tego typu leczenia. Chociaż każdy przypadek różni się, najlepszymi kandydatami do terapii protonowej są dzieci z różnymi nowotworami oraz dorośli z guzami czaszkowymi, guzami w kręgosłupie i wokół kręgosłupa, guzami oczodołowymi i ocznymi, a także rakami głowy i szyi, przełyku, trzustki i układu wątrobowo-żółciowego, mięsakami, rakiem piersi, prostaty, miednicy.
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
W porównaniu z radioterapią rentgenowską terapia protonowa ma kilka zalet:
- Zwykle do 60% mniej promieniowania można dostarczyć do zdrowych tkanek wokół guza. Obniża to ryzyko uszkodzenia radiacyjnego tych tkanek.
- Może pozwolić na większą dawkę promieniowania do guza. Zwiększa to prawdopodobieństwo zniszczenia wszystkich komórek nowotworowych, na które ukierunkowana jest terapia protonowa.
- Może powodować mniej działań niepożądanych, takich jak mała liczba krwinek, zmęczenie i nudności w trakcie i po leczeniu, które często są przyczynami nieplanowych hospitalizacji lub wizyt na oddziale ratunkowym.
Lecz terapia protonowa ma również pewne wady:
- Ponieważ terapia protonowa wymaga wysoce wyspecjalizowanego i kosztownego sprzętu, jest ona dostępna tylko w kilku ośrodkach medycznych i może kosztować więcej niż radioterapia rentgenowska.
Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie Oddział w Krakowie jest w tym momencie jedynym instytutem w Polsce, który posiada kontrakt z NFZ na terapie protonową nowotworów zlokalizowanych poza narządem wzroku u pacjentów dorosłych i dzieci.
Terapia przeprowadzana jest w jedynym w Polsce ośrodku radioterapii protonowej Centrum Cyklotronowym Bronowice IFJ PAN. Informacje o radioterapii protonowej w Polsce realizowanej w ramach gwarantowanych świadczeń medycznych refundowanych przez NFZ można uzyskać na stronie: https://ccb.ifj.edu.pl/pl.wskazania_dla_radioterapii_protonowej.html
Istnieje jednak jeszcze placówka medyczna w Poznaniu, która organizuje terapię protonową poza granicami Polski, są to placówki medyczne w Europie (głównie w Pradze, Czechy i w Essen, Niemcy) oraz w USA (głównie w Oklahoma i San Diego) . Więcej na temat kosztów prywatnego leczenia za granicą lub możliwości refundacji z NFZ na stronie: protonoterapia.pl/koszty/
- Sam zabieg jest bezbolesny. Nie mniej jednak, pacjent może doświadczyć zmęczenia. Mogą również wystąpić problemy ze skórą, w tym zaczerwienienie, podrażnienie, obrzęk, suchość lub pęcherze i łuszczenie się.
- Nie wszystkie nowotwory można leczyć za pomocą terapii protonowej. Może być większe ryzyko niedostatecznej dawki w porównaniu z promieniowaniem rentgenowskim w ruchomych narządach, takich jak płuco.
Podczas walki z nowotworami pacjenci odczuwają rożne rodzaje bólu. Może być wywołany lokalizacją guza, jego wielkością i uciskiem na nerwy i inne narządy. Ból może być też powodowany samym leczeniem: rożnymi badaniami, testami, skutkami ubocznymi przyjmowanych leków. Może być to ból trwający przez krótki okres czasu i ciężki do zniesienia, a może być to ból przewlekły.
Bez względu na rodzaj i przyczynę, nieleczony ból, może stać się przyczyną depresji, lęków oraz pogłębienia cierpienia.
Ważne jest aby wiedzieć, że nie trzeba żyć z bólem i można go kontrolować. Leczenie bólu stoi obecnie na wysokim poziomie. Wiemy na jakiej zasadzie działają lekarstwa, można też zastosować inne metody kojenia bólu, takie jak relaks i wyobrażenia. Warto zapisywać sobie kiedy pojawił się ból, jakie było jego natężenie, jak się go odczuwało, ile trwał. Pomoże to lekarzowi w określeniu schematu przeciwdziałania i leczenia przeciwbólowego.
Autor: Iwona Koszla
- https://ccb.ifj.edu.pl/pl.wskazania_dla_radioterapii_protonowej.html
- http://protonoterapia.pl/koszty/
- https://ccb.ifj.edu.pl
- https://hematoonkologia.pl/radioterapia/index/id/8-skutki-uboczne-radioterapii
- https://journals.viamedica.pl/palliative_medicine_in_practice/article/view/37650/33832
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/325306.php
- https://meetinglibrary.asco.org/record/172282/abstract
- https://www.oncologynurseadvisor.com/home/cancer-types/general-oncology/cost-vs-benefits-the-controversy-over-proton-beam-radiotherapy/
- https://www.cancer.net/navigating-cancer-care/how-cancer-treated/radiation-therapy/proton-therapy
- http://discovermagazine.com/2014/oct/14-precision-vs-profits