Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) w kwietniu 2016 roku dopuściła do obrotu lek venetoclax na przewlekłą białaczkę limfocytową (CLL). Trwają badania kliniczne nad zastosowaniem tej cząsteczki również w leczeniu innych nowotworów, m.in. ostrej białaczki limfoblastycznej (AML).
Venetoclax (nazwa handlowa Venclexta) uzyskał przyspieszoną zgodę na zastosowanie u pacjentów z przewlekłą białaczką limfocytową (CLL), u których komórkom nowotworowym brakuje części chromosomu 17 (delecja 17p) oraz którzy przeszli już terapię co najmniej jednym lekiem.
Delecja 17p prowadzi do utraty genu supresorowego TP53 i występuje u ok. 10% nieleczonych pacjentów oraz u 20% pacjentów, u których choroba powróciła po leczeniu. Pacjenci z tą mutacją genetyczną mają wysokie ryzyko progresji nowotworu i przewidywaną długość życia tylko kilka lat.
Łącznie z venetoclaxem FDA zatwierdziła również test diagnostyczny Vysis CLL FISH, który powinien być stosowany w celu sprawdzenia, czy komórki nowotworowe mają delecję 17p.
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Venetoclax jest pierwszym zatwierdzonym do obrotu lekiem, który działa na białko BCL2. Białko to jest częścią ścieżki sygnałowej p53 i hamuje śmierć komórek (apoptozę). Wykazuje nadekspresję u wielu pacjentów z przewlekłą białaczką limfocytową (CLL) i nadekspresja ta jest związana ze zwiększoną opornością na leki.
W badaniu klinicznym, w którym wzięło udział ponad 100 pacjentów z przewlekłą białaczką limfocytową (CLL) i z delecją 17p, prawie 80% pacjentów odpowiedziało na leczenie. Spośród nich, u ok. 85% remisja trwała rok lub dłużej. Lek był szczególnie skuteczny u tych pacjentów, którzy mieli złe rokowania, łącznie z tymi, u których leczenie chemioterapeutykiem fludarabiną nie powiodło się.
Najbardziej poważnym skutkiem ubocznym był zespół rozpadu guza. Wystąpił u 3 spośród pierwszych 56 leczonych pacjentów i jeden z nich zmarł. U pozostałych pacjentów zmieniono schemat dawkowania, co zmniejszyło ryzyko wystąpienia tego powikłania.
Najczęstsze skutki uboczne to biegunka, zakażenia górnych dróg oddechowych, nudności i neutropenia.
Venetoclax jest obecnie w trakcie badań nad zastosowaniem w innych nowotworach limfocytów B, m.in. chłoniaku rozlanym z dużych komórek B (DLBCL), chłoniaku grudkowym i chłoniaku z komórek płaszcza. Bada się go również u pacjentów z ostrą białaczką limfoblastyczną (AML).
W najnowszym badaniu klinicznym II fazy wzięło udział 32 pacjentów z ostrą białaczką limfoblastyczną (AML), o medianie wieku 71 lat. U 19% zaobserwowano odpowiedź na leczenie. U dwóch pacjentów wystąpiła całkowita remisja, a u czterech całkowita remisja z niepełną regeneracją. Mediana czasu trwania terapii wynosiła 144,5 dnia, a mediana czasu remisji 48 dni. Wszyscy pacjenci zakończyli terapię z powodu progresji choroby, skutków ubocznych lub innych przyczyn.
Autor: Maja Kochanowska
