Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) w kwietniu 2016 roku dopuściła do obrotu lek venetoclax na przewlekłą białaczkę limfocytową (CLL). Trwają badania kliniczne nad zastosowaniem tej cząsteczki również w leczeniu innych nowotworów, m.in. ostrej białaczki limfoblastycznej (AML).
Venetoclax (nazwa handlowa Venclexta) uzyskał przyspieszoną zgodę na zastosowanie u pacjentów z przewlekłą białaczką limfocytową (CLL), u których komórkom nowotworowym brakuje części chromosomu 17 (delecja 17p) oraz którzy przeszli już terapię co najmniej jednym lekiem.
Delecja 17p prowadzi do utraty genu supresorowego TP53 i występuje u ok. 10% nieleczonych pacjentów oraz u 20% pacjentów, u których choroba powróciła po leczeniu. Pacjenci z tą mutacją genetyczną mają wysokie ryzyko progresji nowotworu i przewidywaną długość życia tylko kilka lat.
Łącznie z venetoclaxem FDA zatwierdziła również test diagnostyczny Vysis CLL FISH, który powinien być stosowany w celu sprawdzenia, czy komórki nowotworowe mają delecję 17p.
Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!
Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!
Venetoclax jest pierwszym zatwierdzonym do obrotu lekiem, który działa na białko BCL2. Białko to jest częścią ścieżki sygnałowej p53 i hamuje śmierć komórek (apoptozę). Wykazuje nadekspresję u wielu pacjentów z przewlekłą białaczką limfocytową (CLL) i nadekspresja ta jest związana ze zwiększoną opornością na leki.
W badaniu klinicznym, w którym wzięło udział ponad 100 pacjentów z przewlekłą białaczką limfocytową (CLL) i z delecją 17p, prawie 80% pacjentów odpowiedziało na leczenie. Spośród nich, u ok. 85% remisja trwała rok lub dłużej. Lek był szczególnie skuteczny u tych pacjentów, którzy mieli złe rokowania, łącznie z tymi, u których leczenie chemioterapeutykiem fludarabiną nie powiodło się.
Najbardziej poważnym skutkiem ubocznym był zespół rozpadu guza. Wystąpił u 3 spośród pierwszych 56 leczonych pacjentów i jeden z nich zmarł. U pozostałych pacjentów zmieniono schemat dawkowania, co zmniejszyło ryzyko wystąpienia tego powikłania.
Najczęstsze skutki uboczne to biegunka, zakażenia górnych dróg oddechowych, nudności i neutropenia.
Venetoclax jest obecnie w trakcie badań nad zastosowaniem w innych nowotworach limfocytów B, m.in. chłoniaku rozlanym z dużych komórek B (DLBCL), chłoniaku grudkowym i chłoniaku z komórek płaszcza. Bada się go również u pacjentów z ostrą białaczką limfoblastyczną (AML).
W najnowszym badaniu klinicznym II fazy wzięło udział 32 pacjentów z ostrą białaczką limfoblastyczną (AML), o medianie wieku 71 lat. U 19% zaobserwowano odpowiedź na leczenie. U dwóch pacjentów wystąpiła całkowita remisja, a u czterech całkowita remisja z niepełną regeneracją. Mediana czasu trwania terapii wynosiła 144,5 dnia, a mediana czasu remisji 48 dni. Wszyscy pacjenci zakończyli terapię z powodu progresji choroby, skutków ubocznych lub innych przyczyn.
Autor: Maja Kochanowska
