Rehabilitacja przy zabiegach uroginekologicznych

W uroginekologii rehabilitacja jest bardzo ważnym etapem dochodzenia do zdrowia oraz sprawności. Pozwala zarówno na uniknięcie powikłań po przebytych zabiegach, jak i na przyspieszenie procesu gojenia ran. Chcąc uzyskać możliwie najlepsze rezultaty, należy zastosować ją po leczeniu, ale i przed nim.

Rehabilitacja po zabiegach ginekologicznych i urologicznych – dla kogo?

Uroginekologia to dziedzina medycyny zajmująca się profilaktyką, diagnostyką i leczeniem chorób związanych z układem moczowo-płciowym. Bardzo często mówi się o niej w kontekście kobiet. Jednak warto pamiętać, że mężczyźni także borykają się z problemami zdrowotnymi związanymi z układem moczowym i narządami płciowymi. Uroginekologia skupia się na nieprawidłowościach i chorobach w obszarze miednicy. W przypadku nowotworów są to m.in.:

• rak pęcherza moczowego,
• rak jajnika,
• rak pochwy,
• rak sromu,
• rak szyjki macicy.

Starannie dobrana rehabilitacja umożliwia właściwe przygotowanie się do zabiegu uroginekologicznego. Później (po zabiegu) jest to sposób na szybszy powrót do sprawności i codziennych aktywności, ale też na uniknięcie uciążliwych skutków ubocznych zastosowanego leczenia. Zazwyczaj na rehabilitację składają się różne ćwiczenia i techniki pomagające m.in. we wzmocnieniu mięśni okolicy miednicy.

Na czym polega rehabilitacja przy zabiegach uroginekologicznych? Przygotowanie do leczenia

Tak jak już zostało wspomniane, wskazane jest rozpoczęcie rehabilitacji jeszcze przed zabiegiem. Specjaliści (głównie fizjoterapeuci) pokazują pacjentom, jak powinni prawidłowo postępować po zastosowanym leczeniu. Obejmuje to naukę:

• prawidłowego oddychania,
• przyjmowania odpowiedniej pozycji w czasie snu i postawy podczas chodzenia,
• prawidłowego kaszlu,
• pracy nad mięśniami w operowanej okolicy ciała.
• prawidłowe postępowanie z blizną

Dzięki temu osoba po przebytym zabiegu nie ma wątpliwości, co może robić, a czego powinna unikać.

Rehabilitacja po zabiegach

Rehabilitacja po zabiegu uroginekologicznym rozpoczyna się tuż po jego przeprowadzeniu. Pierwsze kilka dni to dobry moment, aby rozpocząć lekkie ćwiczenia – głównie oddechowe i przeciwzakrzepowe. Pacjenci są również pionizowani ze szpitalnego łóżka i dowiadują się, jak mają się poruszać, aby chronić ranę po operacji.

Po wyjściu ze szpitala następuje kolejny etap rehabilitacji. Wskazana jest dalsza współpraca z fizjoterapeutą. Na podstawie historii choroby i zaleceń lekarzy ustali on plan dalszego działania, aby przyspieszyć powrót do pełnej sprawności. W zależności od przypadku będą to:

• ćwiczenia mięśni dna miednicy – pomagają w ich wzmocnieniu,
• terapia manualna – stosuje się różne jej techniki, aby wzmocnić oraz uelastycznić zarówno mięśnie, jak i tkanki miednicy. W przypadku kobiet może to być również terapia manualna wewnętrzna, którą przeprowadza się per vaginam. Ten rodzaj terapii przeprowadza się tylko za zgodą pacjentki.
• mobilizacja blizny – wpłynie korzystnie na jej gojenie, ale też pozwoli uniknąć dyskomfortu,
• elektrostymulacja – bazuje na impulsach elektrycznych wytwarzanych przez specjalne urządzenie, które wspomagają mięśnie,
• biofeedback – wizualizacja pracy mięśni dna miednicy przy użyciu urządzenia, co pomaga w zrozumieniu, jak one funkcjonują i w jaki sposób można je kontrolować.

Rehabilitacja przy onkologicznych zabiegach uroginekologicznych to także dbanie o dobrze zbilansowaną dietę i rezygnacja z używek, w szczególności z palenia papierosów. Wskazane jest ponadto dbanie o codzienną aktywność fizyczną – z odpowiednią intensywnością, określoną przez lekarza czy fizjoterapeutę. W sytuacji, gdy podczas zabiegu niezbędne okazało się usunięcie okolicznych węzłów chłonnych, wdrażana jest dodatkowo terapia przeciwobrzękowa.

Urologiczne i ginekologiczne zabiegi – rehabilitacja. Dlaczego jest konieczna?

Rehabilitacja uroginekologiczna po zabiegach jest niezbędna do tego, aby szybko powrócić do pełnej sprawności i pozbyć się dyskomfortu. Pozwala ona m.in. na wzmocnienie mięśni dna miednicy, co łagodzi odczuwany ból w tej okolicy. Jest to też skuteczny sposób na zminimalizowanie ryzyka wystąpienia komplikacji po zabiegu.

W trakcie rehabilitacji odbywa się nie tylko terapia manualna. Pacjenci dowiadują się, jak prawidłowo oddychać i korzystać z toalety (aby zatroszczyć się lepiej o mięśnie), a także w jaki sposób bezpiecznie ćwiczyć w domu. To ważne, ponieważ efekty w dużej mierze zależą od samodzielnej pracy i dbania o siebie. Ponadto trzeba pamiętać, że na rehabilitację składa się też edukacja. Pacjenci otrzymują wszelkie niezbędne informacje dotyczące m.in. prawidłowej postawy ciała, dbania o bliznę, aktywności fizycznej czy odpowiedniej diety. Jest to również szansa na zwiększenie świadomości swojego ciała i jego funkcjonowania.

Autor: Fundacja Onkologiczna – Alivia

Konsultacja: mgr Anna Wiśnioch – fizjoterapeutka onkologiczna

Źródła:

• https://ptug.pl/wp-content/uploads/2014/09/Kompleksowe_Leczenie_Schorzen_Uroginekologicznych_2014.pdf
• https://podyplomie.pl/medycyna/38379,metody-i-techniki-fizjoterapeutyczne-aktualnie-stosowane-w-uroginekologii
• https://www.mp.pl/pacjent/urologia/281383,fizjoterapia-uroginekologiczna-dla-niej-i-dla-niego