Błędy lekarskie w onkologii – sposób ich zgłaszania i formy zadośćuczynienia

Facebook
Twitter
LinkedIn
Email

Na lekarzach ciąży duża odpowiedzialność. To przedstawiciele systemu ochrony zdrowia, którzy swoją pracę powinni wykonywać rzetelnie, zgodnie z obowiązującymi zasadami i prawem. Jednak zdarzają się sytuacje, kiedy dochodzi do popełnienia błędów lekarskich. Czego mogą dotyczyć i jak je zgłaszać?

Czym są błędy lekarskie?

Błędy lekarskie, jak sama nazwa wskazuje, to błędy popełnione przez lekarza. Osoba pracująca w tym zawodzie powinna wykonywać go zgodnie z dostępnymi metodami oraz środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zasadami etyki zawodowej, wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, a także należytą starannością. Kiedy dojdzie do odstępstw od wymienionych aspektów, można mówić o popełnieniu błędu lekarskiego. Choć w języku potocznym w jego kontekście często używa się pojęć takich jak błąd medyczny lub błąd w sztuce medycznej, należy pamiętać, że nie są to synonimy. Określenie lekarski oznacza, że sytuacja dotyczy bezpośrednio lekarza – jego zachowania czy wykonanej przez niego czynności. Błąd medyczny ma szersze znaczenie, odnosi się też do innych osób będących pracownikami systemu ochrony zdrowia oraz do samych placówek medycznych.

Błędy lekarskie (inaczej w sztuce lekarskiej) mogą mieć charakter:

  1. Diagnostyczny – dotyczą niewłaściwej diagnozy lub niepoprawnej oceny stanu zdrowia pacjenta, mimo że same wyniki badań są prawidłowe.
  2. Terapeutyczny – dzieli się je na błędy zaniechania i działania, odnoszą się do czynności lekarza w kwestii leczenia.
  3. Techniczny – nie są błędami ściśle lekarskimi, jednak często dotyczą samych lekarzy, kiedy pojawiają się przy leczeniu (np. przy wykonywaniu skomplikowanego zabiegu, gdy dojdzie do pozostawienia w ciele pacjenta medycznego narzędzia).




W stosunku do pacjentów onkologicznych błędy lekarskie przeważnie odnoszą się do:

Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!

Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!

  • niewłaściwej diagnostyki – złej interpretacji wyników badań,
  • opóźnienia we wdrożeniu diagnostyki lub leczenia,
  • wyboru nieodpowiedniej metody leczenia,
  • zastosowania niewłaściwej aparatury.




Błędy lekarskie – konsekwencje

Słysząc o popełnieniu błędu lekarskiego, wielu osobom przychodzi na myśl śmierć pacjenta. Jednak trzeba pamiętać, że nie jest to jedyna konsekwencja. Do pozostałych należą m.in. uszczerbek na zdrowiu oraz narażenie na niebezpieczeństwo. Nierzadko zdarza się, że błędów lekarskich jest kilka i są one ze sobą połączone. Przykładem może być sytuacja, gdy pacjent zostanie niewłaściwie zdiagnozowany. Na tym etapie zostaje popełniony błąd diagnostyczny. Jego konsekwencją może być wdrożenie nieodpowiedniej terapii, która okaże się nieskuteczna lub zbędna (jeśli w rzeczywistości pacjent nie choruje na nowotwór).

Do błędów lekarskich zalicza się także te informacyjne czy związane z rokowaniami. Dotyczą więc prognozowania stanu zdrowia pacjentów oraz sposobu informowania ich o chorobie. Śmierć czy też poważne powikłania będące efektem zastosowania niewłaściwego leczenia mogą wskazywać na błąd lekarski, ale nie zawsze o nim świadczą. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że nie muszą wystąpić tak poważne konsekwencje, aby go stwierdzić. Coraz częściej zdarza się, że za błąd lekarski uznaje się niedelikatny sposób udzielenia informacji na temat stanu zdrowia, gdy wpływa to na pogorszenie kondycji psychicznej pacjenta (wówczas traktuje się to jako naruszenie zdrowia).

Gdzie należy zgłosić błąd lekarza?

Pierwszą instytucją, która przychodzi na myśl w celu zgłoszenia popełnionego błędu lekarskiego, jest Rzecznik Praw Pacjenta. Prowadzi on postępowania w sytuacjach, kiedy doszło do naruszenia praw pacjentów. RPP uczestniczy więc w tych sprawach, gdzie np. lekarz zastosował leczenie niezgodne z aktualną wiedzą medyczną, czy też złamał prawo dotyczące wyrażenia przez pacjenta zgody na udzielanie świadczeń zdrowotnych.

O pomoc można również poprosić Wojewódzką Komisję ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych. Po dostarczeniu niezbędnych dokumentów analizuje ona, czy doszło do zdarzenia medycznego, którym jest zakażenie biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, rozstrój zdrowia lub uszkodzenie ciała. Takie zdarzenie jest konsekwencją niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną:

  • zastosowania wyrobu medycznego lub produktu leczniczego,
  • diagnozy,
  • leczenia (także wykonywania zabiegu operacyjnego).




Wojewódzka Komisja ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych rozpoczyna postępowanie, kiedy otrzyma wniosek od pacjenta. Trzeba w nim wskazać okoliczności popełnienia błędu, dołączyć dowody, a dodatkowo dodać propozycję wysokości zadośćuczynienia i odszkodowania. Złożenie wniosku wiąże się z opłatą w wysokości 200 zł. Osoba, która uważa, że lekarz zachował się w stosunku do niej nieetycznie lub niewłaściwie, może ponadto zgłosić zastrzeżenia do kierownika placówki, w której on pracuje. Jeżeli uzyskana odpowiedź nie jest satysfakcjonująca, skargę można skierować do rzecznika odpowiedzialności zawodowej działającego przy Okręgowej Izbie Lekarskiej (można też udać się do niego od razu, bez kontaktowania się z kierownikiem placówki). Sprawdza on i prowadzi postępowanie wyjaśniające dotyczące spraw odpowiedzialności zawodowej lekarzy.

Za popełnienie błędu lekarskiego pacjent może pozwać osobę, która go leczyła, w postępowaniu cywilnym, a nawet złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Sposób, w jaki należy domagać się sprawiedliwości, jest uzależniony od sytuacji. W przypadku wątpliwości, jak i gdzie zgłosić błąd lekarski, warto zasięgnąć porady eksperta, np. prawnika. Nie zawsze korzystne z perspektywy pacjenta będzie wszczęcie postępowania w różnych instytucjach jednocześnie. Przykładowo wszczęte postępowanie przez Wojewódzką Komisją ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych zostanie umorzone, gdy w związku z tą samą sytuacją toczy się postępowanie cywilne.

Błędy lekarskie – zadośćuczynienie i pozostałe żądania

W przypadku popełnienia błędów lekarskich pacjenci najczęściej dochodzą następujących roszczeń:

  1. Zadośćuczynienie – za cierpienia i krzywdy doznane w wyniku błędu, to świadczenie jednorazowe. Może zostać wypłacone bezpośrednio poszkodowanemu lub jego rodzinie (w przypadku jego śmierci).
  2. Odszkodowanie – świadczenie za wydatki związane z lekami, wizytami lekarskimi, rehabilitacją, badaniami, kosztami dojazdów czy przystosowaniem mieszkania do nowych potrzeb z uwagi na stan zdrowia.
  3. Renta – na zwiększone potrzeby, zwykle jest wypłacana co miesiąc lub w innych, regularnie powtarzających się odstępach czasowych. Świadczenie przyznaje się osobie, która na skutek błędu lekarskiego nie jest zdolna do samodzielnej egzystencji lub wymaga stałego leczenia.




Kwoty, jakie otrzymują pacjenci w ramach żądań za popełnione błędy lekarskie, są zróżnicowane – nie ma ściśle określonych sum. Pod uwagę bierze się wpływ czynów i decyzji lekarza na dalsze życie poszkodowanych oraz stopień doznanych krzywd (fizycznych i psychicznych). Duże znaczenie ma także to, czy w danej sytuacji pacjent sam przyczynił się do powstania błędu. Wysokość odszkodowania i zadośćuczynienia nierzadko wynosi kilkadziesiąt lub kilkaset tysięcy złotych. W przypadku renty jest to średnio od kilkuset do kilkunastu tysięcy złotych miesięcznie.

Lekarz ma prawny obowiązek zapobiegania stanom zagrożenia dla życia lub zdrowia swoich pacjentów. Osoba, która została pokrzywdzona w wyniku błędu lekarskiego, może domagać się sprawiedliwości.





Autor: Fundacja Onkologiczna – Alivia





Źródła:

Zapisz się, aby otrzymywać najświeższe informacje ze świata onkologii!

Fundacja Onkologiczna Alivia powstała w kwietniu 2010 roku. Założycielem jest Bartosz Poliński – starszy brat Agaty, u której 3 lata wcześniej, w wieku 28 lat, został zdiagnozowany zaawansowany rak. Rodzeństwo namówiło do współpracy innych.

W momencie diagnozy rokowania Agaty były niepomyślne. Rodzeństwo zmobilizowało się do poszukiwania najbardziej optymalnych metod leczenia. Nie było to łatwe – po drodze musieli zmierzyć się z niewydolnym systemem opieki onkologicznej, trudnościami formalnymi i problemami finansowymi. Szczęśliwie, udało się im pokonać te przeszkody. Agacie udało się również odzyskać zdrowie i odmienić fatalne rokowania. Doświadczenia te, stały się inspiracją do powołania organizacji, która pomaga pacjentom onkologicznym w trudnym procesie leczenia.

Fundacja naświetla problem występowania chorób nowotworowych u osób młodych. Propaguje także proaktywną postawę wobec choroby nowotworowej i przejęcie inicjatywy w jej leczeniu: zdobywanie przez chorych i bliskich jak największej ilości danych na temat danego przypadku, podejmowania decyzji dotyczących leczenia wspólnie z lekarzem. Podpowiada również sposoby ułatwiające szybkie dotarcie do kosztownych badań w ramach NFZ (onkoskaner.pl), informacji o nowotworach złośliwych i ich leczeniu, jak również publikuje w języku polskim nowości onkologiczne ze świata na swojej stronie, jak i na profilu Alivii na Facebook’u.

W krytycznych sytuacjach fundacja pomaga organizować środki finansowe na świadczenia medyczne dla chorych, które nie są finansowane z NFZ. Zbiórkę funduszy umożliwia Onkozbiórka, które Alivia prowadzi dla potrzebujących.