17 czerwca 2017 Amerykańska Agencja Żywności i Leków zatwierdziła neratinib (NERLYNX, Puma Biotechnology, Inc.) jako rozszerzony adiuwant (środek uzupełniający), do wykorzystania przy leczeniu dorosłych pacjentów, we wczesnym stadium HER2-dodatniego raka piersi (spowodowanego nadekspresją/amplifikacją HER2). Stosowany może być u pacjentów, po maksymalnie 2 latach pooperacyjnej terapii herceptyną (trastuzumab). Lek ma zapobiegać nawrotom choroby.
W ciągu ostatnich lat liczba rodzajów terapii HER2 pozytywnego raka piersi znacznie wzrosła. Niestety każda komórka nieusunięta operacyjnie, może szybko uodpornić się na znane terapie. Neratinib ma blokować odporność komórek za pośrednictwem szlaków sygnałowych, na które działa w inny sposób niż herceptyna.
Neratinib został zatwierdzony na podstawie badania klinicznego ExteNet (NCT00878709) metodą wieloośrodkową, randomizowaną (interwencyjną), podwójnie ślepą, z użyciem placebo. W badaniach wzięło udział 2840 kobiet we wczesnym stadium HER2-dodatniego raka piersi. Pacjentki losowo otrzymywały neratinib (1420 pań) lub placebo (1420 pań) przez okres jednego roku.
Jako główny miernik skuteczności leku przyjęto czas wolny od choroby inwazyjnej (iDSF – invasive disease-free survival). Podczas 2 lat i 28 dni obserwowano (od dnia przyjęcia pierwszej dawki leku lub placebo), czy pojawią się pierwsze objawy inwazyjnego nawrotu choroby (nawrót lokalny – występowanie w tym samym miejscu lub regionalny – w węzłach chłonnych w okolicy, w tej samej piersi lub w drugiej piersi), odległego nawrotu choroby (w innych partiach ciała) lub śmierć – z jakiejkolwiek przyczyny.
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Po 2 latach od badania kontrolnego w grupie neratinibu ryzyko nawrotu obniżyło się o 33%. (70 kobiet przyjmujących neratinib miało nawrót choroby w porównaniu do 109 otrzymujących placebo). iDFS wyniósł 94,2% u pacjentek, które przyjmowały neratinib, a 91,9% u tych otrzymujących placebo, więc odsetek nawrotu spadł tylko o kilka procent.
Działanie
Neratinib przyłącza się kowalencyjnie do reszty cysteinowej w wiązaniu ATP – zarówno w receptorach HER2, jak i EGFR. W ten sposób blokuje ich aktywność i szlak sygnalizacyjny, co blokuje cykl komórkowy, prowadzi do apoptozy (śmierci) komórki i zmniejszenia liczby komórek HER2 i EGFR, które są odpowiedzialne za rakotwórczą nadekspresję.
Skutki uboczne
Najczęściej występujące działania niepożądane (u ponad 5% badanych) to biegunka, nudności, bóle brzucha, zmęczenie, wymioty, wysypka, zapalenie jamy ustnej, spadek apetytu, skurcze mięśni, dyspepsja (niestrawność), zwiększenie aktywności AST i ALT – enzymów wątrobowych, choroby paznokci, sucha skóra, wzdęcia, utrata wagi i zakażenie dróg moczowych. U 26% kobiet uciążliwa biegunka była powodem zmniejszenia dawki, a aż 16,8% musiało przerwać terapię. Hepatotoksyczność lub zwiększenie aktywności transaminazy (enzymu wątrobowego) były powodem przerwania terapii u 1,7% pacjentów.
Alexandra Zimmer, doktor nauk medycznych, specjalizująca się w kobiecych nowotworach w NCI’s (Centrum badań nad rakiem) ocenia, że bardzo mała procentowa różnica iDSF, czyli niska procentowa różnica ryzyka nawrotu choroby i długa lista skutków ubocznych działa na niekorzyść szerokiej popularyzacji leku. Neratinib może znaleźć zastosowanie u pacjentów z bardzo wysokim zagrożeniem nawrotem choroby – duże komórki guza lub komórki rakowe w pachowych węzłach chłonnych.
Dawkowanie
Dawka rekomendowana to 240 mg (6 tabletek) przyjmowanych raz dzienne doustnie podczas posiłku, przez okres jednego roku. Zalecana jest profilaktyka antybiegunkowa w pierwszych 2 cyklach (56 dni) przyjmowania neratinibu, w razie potrzeby można ją przedłużyć.
Autor: Karolina Kuna
