Raki luminalne są najczęściej występującymi nowotworami piersi (stanowią ok. 60%-70%). Charakteryzuje je ekspresja receptorów estrogenowych i innych biomarkerów. Ich zdefiniowanie wyznacza kierunek leczenia choroby.
Zebraliśmy w tym artykule najważniejsze informacje na temat objawów, diagnozy i leczenia luminalnego raka piersi o podtypie B.
Czym jest luminalny rak piersi typu B?
To jeden z podtypów raka piersi. Stanowi od 15% do 20% wszystkich przypadków raka piersi.
Guzy luminalne typu B często wymagają bardziej agresywnego leczenia ze względu na ich szybszy wzrost i większe prawdopodobieństwo rozprzestrzeniania się niż w przypadku raków luminalnych A. Biorąc pod uwagę, wyraźne różnice w rokowaniach podtypów luminalnych, ważne jest odróżnienie pacjentek z rakiem luminalnym A od tych z rakiem luminalnym B.
Jednak określenie wewnętrznego podtypu molekularnego raka piersi wymaga profilowania ekspresji genów, które jest drogie. W praktyce klinicznej to jednak analiza immunohistochemiczna (IHC) jest powszechnie stosowana ze względu na jej niższe koszty i lepszą dostępność w identyfikacji biomarkerów charakterystycznych dla agresywnych typów raka piersi.
Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!
Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!
Czym podtyp B różni się od raka luminalnego typu A?
Obecnie do klasyfikacji czterech podstawowych typów raka (na podstawie konsensusu z 2011 roku w St. Gallen) wykorzystuje się półilościową ekspresję IHC dla:
- receptora estrogenowego (ER),
- receptora progesteronowego (PgR),
- receptora ludzkiego naskórkowego czynnika wzrostu 2 (HER2)
- i indeksu mitotycznego Ki-67.
Zarówno nowotwory luminalne typu A, jak i B mają w swoich komórkach receptory estrogenowe (ER). W praktyce raki luminalne typu B różnią się od luminalnych A:
- wyższym stopniem histologicznym (czyli w obrazie mikroskopowym bardziej różnią się od zdrowych komórek piersi niż komórki raka luminalnego typu A),
- niższą ekspresją PgR (20% lub mniej)
- i wyższą ekspresją Ki-67 (zwykle ≥14%).
Ponadto około 20% raków luminalnych B będzie również rakami HER2-dodatnimi.
Raki luminalne A i B są identyfikowane jako ER+, PgR+, HER2- przez IHC, a wszystkie guzy HER2+ są klasyfikowane jako „podtyp HER2+” niezależnie od statusu receptorów hormonalnych. Z kolei guzy ER+, PgR+, HER2+ są określane jako podtyp “luminalny B HER2+”.
Jakie są objawy luminalnego raka piersi typu B?
Oznaki i objawy raka piersi typu B, podobnie jak w przypadku innych nowotworów piersi, obejmują zmiany, takie jak:
- wyczuwalny guz lub zgrubienie w piersi,
- ból lub dyskomfort piersi,
- zmiany w wyglądzie brodawki sutkowej,
- zmiany skórne piersi,
- obrzęk piersi,
- przy większym zaawansowaniu mogą być wyczuwalne węzły chłonne w dole pachowym.
Regularne badania przesiewowe i samobadanie mają kluczowe znaczenie dla wczesnego wykrycia nowotworów piersi. W niektórych przypadkach ten typ raka piersi (jak każdy inny) może nie dawać zauważalnych objawów i zostaje wykryty dopiero podczas badań przesiewowych.
Jeśli rak rozprzestrzenił się już do innych narządów, mogą wystąpić dodatkowe objawy w zależności od lokalizacji przerzutów.
Diagnoza
Diagnostyka obejmuje standardową ścieżkę diagnostyki raka piersi, wliczając w to badania obrazowe (mammografia, badanie ultrasonograficzne, czasem również rezonans magnetyczny piersi) i biopsję w celu określenia konkretnego podtypu raka piersi.
Kluczowe jest określenie w analizie histologicznej najważniejszych biomarkerów, bo to determinuje kroki terapeutyczne.
Omówienie opcji leczenia z pracownikami służby zdrowia jest ważne dla wyboru leczenia, z którego dana pacjentka odniesie realne korzyści. Wczesne wykrycie i szybka pomoc medyczna mają kluczowe znaczenie dla uzyskania najlepszych wyników.
Na czym polega leczenie luminalnego raka piersi typu B?
Terapia luminalnego raka piersi typu B obejmuje spersonalizowane podejście oparte na czynnikach takich jak:
- typ raka,
- wiek chorej,
- historia medyczna i obciążenia chorej,
- stadium zaawansowania choroby,
- i status menopauzalny chorej.
Opcje leczenia mogą obejmować:
- zabieg chirurgiczny (usunięcie guzka z marginesem zdrowej tkanki lub mastektomię – całkowite usunięcie piersi wraz z usunięciem części lub wszystkich węzłów chłonnych z okolicy dołu pachowego),
- chemioterapię,
- terapię hormonalną,
- terapię celowaną (w przypadku raka luminalnego HER2-dodatniego)
- oraz udział w badaniach klinicznych.
Operacja piersi jest zazwyczaj pierwszym krokiem, po którym następują dodatkowe formy terapii, takie jak chemioterapia i/lub hormonoterapia. Kolejność tych działań może być odwrotna w przypadku raków miejscowo zaawansowanych.
Terapia hormonalna pomaga zapobiegać wzrostowi komórek nowotworowych przez blokowanie receptorów steroidowych lub zmniejszanie działania hormonów własnych chorej. Stosuje się w tym podejściu leki, takie jak: tamoksyfen, anastrozol lub letrozol, które należy przyjmować codziennie przez co najmniej pięć lat w przypadku wczesnego stadium raka piersi lub nawet dłużej w przypadkach zaawansowanych raków piersi po zakończeniu wszystkich innych metod leczenia.
Terapia celowana jest ukierunkowana na białko HER2 i hamuje jego działanie. Do niedawna leczenie przeciwciałami anty-HER2 wydawało się nieskuteczne u pacjentek z rakami HER2-ujemnymi, ale w świetle nowych badań wiemy, że mogą na niej skorzystać również pacjentki z niską ekspresją HER2, tzw. HER2- low.
Udział w badaniach klinicznych jest opcją, kiedy standardowe metody leczenia są niewystarczające. Ważne, aby ściśle współpracować z pracownikami służby zdrowia w celu ustalenia optymalnego planu leczenia.
Jakie są rokowania w przypadku luminalnego raka piersi typu B?
Rokowanie różni się w zależności od wieku, osobistej i rodzinnej historii medycznej, stopnia zaawansowania w momencie diagnozy i statusu menopauzalnego chorej.
Luminalny rak piersi typu B ma ogólnie gorsze rokowania w porównaniu do luminalnego raka typu A, z krótszym całkowitym czasem przeżycia i czasem przeżycia wolnym od choroby.
Raki te mają wyższy stopień złośliwości niż raki luminalne typu A, wykazują wyższą ekspresję genów proliferacyjnych i cyklu komórkowego. Około 20% nowotworów luminalnych B może być również HER2-dodatnich.
Podsumowanie
Luminalny rak piersi typu B to bardziej agresywny typ nowotworu, który różni się od raka luminalnego typu A zarówno profilem genetycznym, jak i rokowaniami.
Pomimo gorszych rokowań, wczesna diagnoza i dobrze dobrana terapia dają chorym duże szanse na wyleczenie.
Więcej informacji o raku piersi znajdziesz w bazie wiedzy Fundacji Alivia.
Autorka: Martyna Piotrowska
Konsultacja dr hab. n. med. Krzysztof Adamowicz
Źródła:
- Karen S Johnson, MD and others, Molecular Subtypes of Breast Cancer: A Review for Breast Radiologists, Journal of Breast Imaging, Volume 3, Issue 1, January/February 2021, Pages 12–24, https://doi.org/10.1093/jbi/wbaa110
