Nagroda Nobla w medycynie 2025
Nagroda Nobla w medycynie 2025

Nagroda Nobla w medycynie 2025 a leczenie onkologiczne

Tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny i psychologii trafiła do trójki naukowców, którzy odkryli, w jaki sposób układ odpornościowy jest utrzymywany pod kontrolą. Jakie znaczenie mają te badania dla pacjentów onkologicznych?

Obwodowa tolerancja immunologiczna

Nagrodę Nobla otrzymali badacze układu odpornościowego: Mary E. Brunkow (Institute for Systems Biology, Seattle, USA), Fred Ramsdellow (Sonoma Biotherapeutics, San Francisco, USA), Shimon Sakaguchi (Osaka University, Osaka, Japonia). Ich okrycie dotyczy obwodowej tolerancji immunologicznej. 

Obwodowa tolerancja immunologiczna (ang. peripheral immune tolerance) to mechanizm, który zapobiega uszkadzaniu organizmu przez układ odpornościowy. 

Dlaczego układ odpornościowy chce atakować komórki własnego organizmu?

Układ odpornościowy ma za zadanie rozpoznawać i walczyć z wirusami, bakteriami pasożytami, czyli białkami obcymi w organizmie. Jednak białkiem “obcym” będzie również pokarm czy przeszczepiony narząd. 

Dołącz do nas!

Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!

Limfocyty, których zadaniem jest zwalczanie infekcji, mogą błędnie atakować komórki organizmu i wywoływać przewlekłe stany zapalne. Nie dochodzi do tego dzięki odkrytym przez Shimona Sakaguchiego limfocytom Treg. Zadaniem Treg jest hamowanie działania układu odpornościowego, gdy ten chce atakować własne komórki. 

Jak działa obwodowa tolerancja immunologiczna?

Kluczową rolę w procesie odgrywają odkryte przez naukowców limfocyty Treg. Ci “strażnicy bezpieczeństwa” nie pozwalają układowi odpornościowemu atakować komórek organizmu, dzięki czemu nie rozwijają się w naszych organizmach poważne choroby autoimmunologiczne. 

Związek obwodowej tolerancji immunologicznej z nowotworami

Skoro “strażnicy bezpieczeństwa”, czyli komórki Treg nie pozwalają układowi odpornościowemu atakować niektórych komórek, czy w takim razie nie zapobiegają walce organizmu z nowotworami? 

Poznanie mechanizmu działania Treg pozwoliło zrozumieć, dlaczego rozwijający się nowotwór czasami nie jest blokowany przez nasz układ odpornościowy. Trwające badania mają na celu modulowanie Treg, by wzmacniały, a nie hamowały odpowiedź immunologiczną w leczeniu raka. 

Odkrycie obwodowej tolerancji immunologicznej ma już zastosowanie w badaniach np. nad celiakią, astmą czy ciężkim atopowym zapaleniem skóry. Trwa ponad 200 badań klinicznych, których celem jest leczenie chorób lub, jak w przypadku nowotworów, poprawa wyników leczenia. 

Źródła [dostęp: 9.10.2025 r.]

Zapisz się, aby otrzymywać najświeższe informacje ze świata onkologii!

Fundacja Onkologiczna Alivia powstała w kwietniu 2010 roku. Założycielem jest Bartosz Poliński – starszy brat Agaty, u której 3 lata wcześniej, w wieku 28 lat, został zdiagnozowany zaawansowany rak. Rodzeństwo namówiło do współpracy innych.

W momencie diagnozy rokowania Agaty były niepomyślne. Rodzeństwo zmobilizowało się do poszukiwania najbardziej optymalnych metod leczenia. Nie było to łatwe – po drodze musieli zmierzyć się z niewydolnym systemem opieki onkologicznej, trudnościami formalnymi i problemami finansowymi. Szczęśliwie, udało się im pokonać te przeszkody. Agacie udało się również odzyskać zdrowie i odmienić fatalne rokowania. Doświadczenia te, stały się inspiracją do powołania organizacji, która pomaga pacjentom onkologicznym w trudnym procesie leczenia.

Fundacja naświetla problem występowania chorób nowotworowych. Propaguje także proaktywną postawę wobec choroby nowotworowej i przejęcie inicjatywy w jej leczeniu: zdobywanie przez chorych i bliskich jak największej ilości danych na temat danego przypadku, podejmowania decyzji dotyczących leczenia wspólnie z lekarzem. Podpowiada również sposoby ułatwiające szybkie dotarcie do kosztownych badań w ramach NFZ (onkoskaner.pl), informacji o nowotworach złośliwych i ich leczeniu, jak również publikuje w języku polskim nowości onkologiczne ze świata na swojej stronie, jak i na profilu Alivii na Facebook’u.

W krytycznych sytuacjach fundacja pomaga organizować środki finansowe na świadczenia medyczne dla chorych, które nie są finansowane z NFZ. Zbiórkę funduszy umożliwia Onkozbiórka, które Alivia prowadzi dla potrzebujących.