Na tegorocznym kongresie Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO) zaprezentowano wyniki badania klinicznego KEYNOTE-826. Wykazano w nim, że w leczeniu pierwszej linii połączenie chemioterapii z immunoterapią może przynieść większą korzyść pacjentkom z zaawansowanym rakiem szyjki macicy niż dotychczas obowiązujący standard terapeutyczny. Terapia pembrolizumabem okazała się skuteczna zarówno pod względem wydłużenia czasu wolnego od progresji choroby jak i wydłużenia życia. Wyniki badania zostały również opublikowane w prestiżowym czasopiśmie The New England Journal of Medicine.
Obecnie standardem leczenia zaawansowanego raka szyjki macicy jest połączenie chemioterapii opartej na platynie i taksanach z bewacyzumabem. Taki schemat leczenia pozwala wydłużenie mediany całkowitego czasu przeżycia do 16.8 miesięcy w porównaniu z 13.3 miesiącami w przypadku stosowania samej chemioterapii. Od maja tego roku leczenie bewacyzumabem jest refundowane przez NFZ jako terapia I linii zaawansowanego raka szyjki macicy.
Jakie były wyniki badania KEYNOTE-826?
Do badania zostało włączonych 617 pacjentek z przetrwałym, nawrotowym lub pierwotnie przerzutowym rakiem szyjki macicy, które nie były uprzednio poddawane systemowej chemioterapii. Dozwolone było uczestnictwo pacjentek poddawanych radiochemioterapii. W badaniu brały udział zarówno pacjentki z rakiem płaskonabłonkowym jak i gruczołowym. Pacjentki zostały podzielone na dwie grupy – jedna otrzymywała pembrolizumab w połączeniu z chemioterapią (paklitaksel + cisplatyna lub karboplatyna) a druga placebo i chemioterapię. Dodatkowo w każdej z grup około 63% pacjentek otrzymywało także bewacyzumab.
Mediana czasu wolnego od progresji wyniosła 10.4 miesięcy w grupie otrzymującej pembrolizumab, chemioterapię i bewacyzumab w porównaniu z 8.2 miesiącami w przypadku leczenia bewacyzumabem i chemioterapią. Mediana całkowitego czasu przeżycia wyniosła dla tych grup odpowiednio 24.4 vs 16.5 miesięcy. Lepsze efekty leczenia pembrolizumabem pod względem wydłużenia czasu przeżycia odnieśli pacjenci z ekspresją PD-L1 na poziomie CPC≥1. Nie zaobserwowano jednak u nich wydłużenia czasu wolnego od progresji choroby.
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Autorzy badania raportują ponadto, że skuteczność leczenia pembrolizumabem obserwowano również w przypadku gdy nie był podawany bewacyzumab. Potrzeba dalszych badań aby z pewnością stwierdzić, czy dodanie do terapii bewacyzumabu przynosi wymierną korzyść. Dalsze badania powinny również potwierdzić skuteczność leczenia w przypadku raka gruczołowego, gdyż w badaniu KEYNOTE-826 pozytywne wyniki, które widzimy dla tego typu nowotworu, nie są pewne.
Częstość występowania działań niepożądanych była porównywalna w obydwu badanych grupach. Najczęściej występującymi były: anemia, łysienie, mdłości, biegunka, zmęczenie, zaparcia, ból stawów, neuropatia obwodowa, wymioty, nadciśnienie, infekcje dróg moczowych, neutropenia, trombocytopenia, osłabienie. Działania niepożądane wynikające z podawania pembrolizumabu to: niedoczynności i nadczynność tarczycy, zapalenie jelit, reakcje skórne. Zdecydowana większość z nich miała łagodny przebieg.
Jak działa lek pembrolizumab i w jakim celu się go stosuje?
Pembrolizumab jest przeciwciałem monoklonalnym, które wiąże się z receptorem programowanej śmierci komórki 1 (PD-1). Znajduje się on na powierzchni komórek układu odpornościowego. Na powierzchni komórek nowotworowych znajdują się natomiast białkowe ligandy PD-L1 i PD-L2. Skutkiem połączenia się PD-L1 lub PD-L2 z receptorem PD-1 jest hamowanie odpowiedzi immunologicznej wobec rozwijającego się nowotworu. Uniemożliwienie takiego połączenia przez pembrolizumab prowadzi do wzmocnienia przeciwnowotworowej odpowiedzi układu odpornościowego.
Pembrolizumab jest wykorzystywany do leczenia wielu nowotworów, jednak nie został jeszcze zarejestrowany przez Europejską Agencję Leków (EMA) w leczeniu raka szyjki macicy.
Aktualizacja 20.10.2021: 13 października amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła stosowanie pembrolizumabu (Keytruda) w połączeniu z chemioterapią oraz opcjonalnie z bewacyzumabem w leczeniu nawrotowego lub zaawansowanego raka szyjki macicy wykazującego ekspresję PD-L1 na poziomie CPS≥1. Aktualizacja 04.04.2022: 24 marca Europejska Agencja Leków zatwierdziła stosowanie pembrolizumabu w połączeniu z chemioterapią i opcjonalnie z bewacyzumabem w leczeniu nawrotowego lub zaawansowanego raka szyjki macicy.
Autorka: Natalia Tarłowska
Źródła:
https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/summaries-opinion/keytruda-7