12 października 2023 roku Europejska Agencja Leków przyjęła pozytywną opinię zalecającą zmianę warunków pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego Jemperli®. Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi przyjął nowe wskazanie do leczenia raka endometrium dostarlimabem w skojarzeniu z karboplatyną i paklitakselem.
Wskazanie zostało przyjęte na podstawie wyników badania klinicznego RUBY, w którym skuteczność terapii dostarlimabem w połączeniu z chemioterapią karboplatyną i paklitakselem porównywano ze skutecznością samej chemioterapii. Badanie było prowadzone również w 7 ośrodkach w Polsce.
Pierwotnie, 25 lutego 2021 r. EMA wydała rekomendację dla zarejestrowania immunoterapii dostarlimabem (Jemperli®). Lek może być stosowany u pacjentek z zaawansowanym rakiem trzonu macicy z niestabilnością mikrosatelitarną (MSI-H) lub zaburzeniami w genach odpowiedzialnych za naprawę DNA (dMMR), jeśli nastąpiła progresja choroby po chemioterapii opartej na platynie. Szacuje się, że MSI-H/dMMR może występować w około 30% przypadków raka trzonu macicy. Obecność tych nieprawidłowości jest dobrym czynnikiem prognostycznym odpowiedzi na immunoterapię.
Jak dotąd nie ustanowiono standardowego podejścia terapeutycznego zaawansowanego lub nawrotowego raka trzonu macicy. Zazwyczaj leczenie składa się z chirurgicznego usunięcia guza, radioterapii i chemioterapii, najczęściej opartej na platynie. Ze względu na zaawansowany charakter choroby, prognozy nie są optymistyczne, dlatego poszukiwane są nowe strategie leczenia.
Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!
Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!
Dostarlimab został wówczas warunkowo dopuszczony do obrotu. Oznacza to, że dane kliniczne dowodzące jego skuteczności pochodzą z wczesnych badań klinicznych (badanie GARNET). Procedura warunkowego dopuszczenia umożliwia wcześniejszy dostęp do innowacyjnego leku, który może być odpowiedzią na niezaspokojone potrzeby lecznicze pacjentek z rakiem trzonu macicy. Więcej informacji na temat skuteczności leku dostarczą dalsze badania, które prowadzone są również w Polsce.
Jakie były wyniki badania GARNET?
Do badania zostały włączone pacjentki z zaawansowanym lub nawrotowym rakiem endometrium cechującym się zaburzeniami w genach odpowiedzialnych za naprawę DNA (MSI-H/dMMR). U wszystkich badanych pacjentek nastąpiła progresja choroby podczas lub po chemioterapii opartej na pochodnych platyny. W analizie skuteczności leczenia dostarlimabem uwzględniono wyniki 71 pacjentek. 50 z nich chorowało na raka endometrium typu I, natomiast pozostałe – typu II.
Całkowitą lub częściową odpowiedź na leczenie dostarlimabem wykazało 42.3% pacjentek, natomiast stabilizację choroby osiągnęło 15.5% pacjentek. Odpowiedź na leczenie dostarlimabem obserwowano u pacjentek niezależnie od typu histologicznego raka, stopnia zaawansowania choroby i ilości przebytych linii chemioterapii. Mediana czasu wolnego od progresji choroby wyniosła 8.1 miesięcy. 72.7% leczonych pacjentek żyło w 12 miesiącu trwania badania. Mediana czasu trwania odpowiedzi na leczenie nie została osiągnięta. Prawdopodobieństwo utrzymania odpowiedzi po 6 miesiącach od rozpoczęcia terapii wynosiło 96.4%, a po roku 76.8%.
Dostarlimab cechuje się akceptowalnym profilem bezpieczeństwa, co jest zgodne z dotychczasową wiedzą na temat innych stosowanych leków o tym samym sposobie działania. Najczęstszymi skutkami ubocznymi leczenia dostarlimabem były zmęczenie, biegunka i mdłości. 11.5% pacjentek doświadczyło ciężkich skutków ubocznych terapii. Najczęściej była to anemia i zapalenie okrężnicy. 2 pacjentki przerwały leczenie dostarlimabem z powodu skutków ubocznych. Terapia dostarlimabem nie spowodowała śmierci żadnej z pacjentek.
Jak działa lek dostarlimab?
Dostarlimab jest przeciwciałem monoklonalnym łączącym się z receptorami programowanej śmierci komórki 1 (PD-1). Znajdują się one na komórkach układu odpornościowego. Białkowe ligandy PD-L1 i PD-L2 znajdują się natomiast na powierzchni komórek nowotworowych. Skutkiem połączenia się PD-L1 lub PD-L2 z receptorem PD-1 jest hamowanie odpowiedzi immunologicznej wobec rozwijającego się nowotworu. Uniemożliwienie takiego połączenia przez dostarlimab prowadzi więc do wzmocnienia przeciwnowotworowej odpowiedzi układu odpornościowego.
Pełne wskazania dla leku Jemperli:
Jemperli® jest wskazany w skojarzeniu z karboplatyną i paklitakselem w leczeniu dorosłych pacjentek z niedoborem naprawy niedopasowania (dMMR)/ wysoką niestabilnością mikrosatelitarną (MSI H) pierwotnego zaawansowanego lub nawrotowego raka endometrium (EC) i które są kandydatkami do leczenia systemowego.
Produkt Jemperli® jest wskazany w monoterapii w leczeniu dorosłych pacjentek z nawrotowym lub zaawansowanym rakiem endometrium dMMR/MSI H, u których doszło do progresji w trakcie lub po wcześniejszym leczeniu schematem zawierającym platynę.
Czy lek dostarlimab jest dostępny dla pacjentek?
Lek od 1 września 2023 r. jest refundowany przez NFZ w ramach programu lekowego.
Autorka: Natalia Tarłowska, aktualizacja Martyna Piotrowska
Źródła:
www.ema.europa.eu/en/medicines/human/summaries-opinion/jemperli
Oaknin, Ana, et al. „Clinical activity and safety of the anti–programmed death 1 monoclonal antibody dostarlimab for patients with recurrent or advanced mismatch repair–deficient endometrial cancer: a nonrandomized Phase 1 clinical trial.” JAMA oncology 2020
