Odpowiednia dieta pomaga zapobiegać rakowi płuc

Zielone warzywa liściaste, kwas foliowy i niektóre witaminy mogą służyć jako czynniki chroniące przed rakiem płuc u palaczy i byłych palaczy. Wykazało to badanie, które jest pierwszym krokiem do zrozumienia złożonych zależności występujących u podstaw chorób nowotworowych. Badania były finansowane przez National Cancer Institute (NCI), część z National Institutes of Health.

Naukowcy, prowadzeni przez Stevena Bielinskiego z Lovelace Respiratory Research Institute, Albuquerque, badali komórki, które zostały wykrztuszone podczas kaszlu przez obecnych i byłych palaczy. Po wnikliwej analizie komórek i po porównaniu tych komórek z ilością spożywanych zielonych warzyw liściastych, kwasu foliowego i niektórych witamin w diecie palaczy, okazało się, że substancje te mogą wpływać na występowanie metylacji genu komórki. Metylacja genów jest modyfikacją chemiczną używaną przez komórkę do kontroli ekspresji genów. Aberracje metylacji są znanym mechanizmem w rozwoju raka wywoływanym poprzez kontakt z substancjami rakotwórczymi zawartymi w tytoniu.

Dodanie grup metylowych, które są prostymi cząsteczkami zbudowanymi z czterech atomów, do DNA może wpływać na to, czy gen ulega ekspresji, tzn. czy sygnał genu do produkcji białka zostanie rzeczywiście wysłany. Wiele genów biorących udział w ważnych funkcjach komórki, w tym podziale komórek, okazuje się zmetylowanych w komórkach nowotworów płuc. Metylacja genów może być zatem ważnym mechanizmem w rozwoju i progresji raka płuc, jak również potencjalnym markerem wczesnego wykrywania raka płuc.

Przebieg badania

W badaniu nieco ponad 1100 obecnych i byłych palaczy z Lovelace Smokers Cohort złożyło próbki płwocin i wypełnione kwestionariusze dotyczące ich diet. Większość (75 %) uczestników stanowiły kobiety, które zostały włączone do badania w 2001 roku. Mężczyźni zostali włączeni do badania w 2004 roku.

Naukowcy przeanalizowali komórki w próbkach plwociny i status metylacji ośmiu genów, które uznano za związane ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka płuc w poprzednich badaniach. Dwa geny p16 i MGMT, okazały się być ściśle związane ze zwiększeniem poziomu metylacji. Następnie badacze sprawdzili związek między spożyciem 21 różnych warzyw i metylacją.

Okazało się, że spożycie zielonych warzyw i kwasu foliowego wpłynęło na zmniejszenie prawdopodobieństwa wysokiego stopnia metylacji.

Odbyła się spora debata na temat związku między dietą a zapobieganiem raka. Wcześniejsze badania, jak np. Alpha-Tocopherol, Beta-Carotene Cancer Prevention (ATBC) Trial, wykazały wzrost ryzyka zachorowań na raka płuc u palaczy, którzy zażywali beta-karoten. Natomiast współczesne badania pokazały redukcję metylacji genów przy zażywaniu multiwitamin bogatych w substancje fitochemiczne, takie jak witamina C, karotenoidy, luteina, kwas foliowy, witamina A i K, substancje obecne w zielonych roślinach liściastych.

Wcześniejsze badania sugerowały związek między niskim spożyciem kwasu foliowego i zwiększonym ryzykiem raka płuc u obecnych i byłych palaczy. Wyższe spożycie kwasu foliowego było również związane z niższym poziomem metylacji genów w nowotworze jelita grubego.

Konieczne są dodatkowe badania do niezależnej oceny bieżącej obserwacji, ale też, aby pomóc rozwiązać sprzeczności między różnymi badaniami. Te badania mogą służyć jako podstawa dla przyszłych analiz opartych na rozpatrywaniu poszczególnych procesów i wpływu czynników dietetycznych. To ważny krok dla przyszłych sukcesów strategii zapobiegawczych.