1 czerwca 2020 roku na konferencji American Society of Clinical Oncology (ASCO) zostały zaprezentowane wyniki badania klinicznego III fazy SOLO2. Wykazano, że stosowanie olaparybu (Lynparza®) wydłuża życie pacjentek z BRCA-pozytywnym, platynowrażliwym, nawrotowym rakiem jajnika o ponad rok w porównaniu z placebo. Uważa się, że olaparyb powinien być traktowany jako standardowa terapia podtrzymująca u pacjentek z tym rodzajem nowotworu.
Na czym polegało i jakie były wyniki badania SOLO2?
Celem badania SOLO2 było określenie całkowitego czasu przeżycia pacjentek z platynowrażliwym, nawrotowym rakiem jajnika wykazującym mutację w genie BRCA1 i/lub BRCA2. W badaniu wzięło udział 295 pacjentek, które przed włączeniem do badania przeszły minimum dwie linie chemioterapii opartej na platynie. Uczestniczki badania zostały losowo przydzielone do jednej z dwóch grup – 196 pacjentek otrzymywało olaparyb w dawce 300 mg dwa razy dziennie a 99 pacjentek stanowiło grupę kontrolną otrzymującą placebo.
Całkowity czas przeżycia pacjentek otrzymujących olaparyb wynosił średnio 51.7 miesięcy, w porównaniu z 38.8 miesiącami w przypadku placebo. W trakcie badania 38.4% pacjentek z grupy placebo, również zaczęło otrzymywać olaparyb. Odsetek 5-letnich przeżyć w grupie pacjentek otrzymujących olaparyb wynosił 42.1%, w porównaniu z 33.2% w grupie placebo. Po niemal 5.5 latach 28.3% pacjentek (vs. 12.8% pacjentek z grupy placebo) wciąż nie musiało być poddanych kolejnym terapiom ze względu na pozytywną odpowiedź na leczenie olaparybem. Ryzyko śmierci wśród pacjentek stosujących olaparyb było mniejsze o 26% w stosunku do pacjentek otrzymujących placebo.
Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!
Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!
Najczęstszymi działaniami niepożądanymi związanymi ze stosowaniem olaparybu są nudności, zmęczenie, niedokrwistość, rzadziej mogą natomiast pojawić się biegunka, niestrawność, kaszel, ból głowy, zaburzenia smaku, zmniejszenie apetytu, zawroty głowy, ból nadbrzusza, trudności w oddychaniu, leukopenia, neutropenia i małopłytkowość.
Jakie są możliwości leczenia raka jajnika?
Rak jajnika zwykle początkowo rozwija się bezobjawowo, dlatego często wykrywany jest dopiero w zaawansowanym stadium. Pacjentki z nowo zdiagnozowanym rakiem jajnika poddawane są leczeniu chirurgicznemu oraz systemowemu. Choć początkowa odpowiedź na stosowaną w pierwszej linii chemioterapię opartej na platynie lub taksanach jest zwykle wysoka, jej skuteczność słabnie z czasem i w większości (około 70%) przypadków) następuje nawrót choroby. Terapia nawrotowego raka jajnika oparta jest na chemioterapii oraz leczeniu celowanym z zastosowaniem bewacyzumabu (Avastin®), olaparybu (Lynparza®) lub niraparibu (Zejula®). Celem leczenia jest spowolnienie rozwoju choroby oraz poprawa jakości życia.
Jak działa lek olaparyb?
Olaparyb jest inhibitorem enzymów PARP. Biorą one udział w naprawie DNA uszkodzonego podczas podziału komórki, więc zahamowanie aktywności enzymu PARP sprawia, że uszkodzenia DNA nie są naprawiane, skutkiem czego komórki nowotworowe obumierają. Inhibitory PARP są szczególnie skuteczne w przypadku występowania mutacji w genach BRCA1 i/lub BRCA2, ponieważ powstające na ich podstawie białka również biorą udział w procesach naprawy DNA.
Jakie są wskazania do stosowania leku olaparyb?
Olaparyb jest stosowany m.in. w leczeniu podtrzymującym nawrotowego, platynowrażliwego raka jajnika, raka jajowodu i raka otrzewnej oraz w pierwszej linii leczenia nowo rozpoznanego, platynowrażliwego, zaawansowanego raka jajnika z mutacjami BRCA1 i/lub BRCA2.
Możliwość stosowania olaparybu już w pierwszej linii leczenia zaawansowanego (FIGO III-IV) raka jajnika sugerują wyniki badania klinicznego SOLO-1. W badaniu wzięło udział 260 pacjentek, które otrzymywały olaparyb 2 razy dziennie po 300 mg oraz 131 pacjentek otrzymujących placebo. Badacze wykazali, że dwuletnia terapia olaparybem skutkowała znacznym wydłużeniem czasu wolnego od progresji choroby. Podczas gdy u pacjentek z grupy placebo mediana czasu, po którym następowała progresja wynosiła 13.8 miesiąca, u pacjentek otrzymujących olaparyb czas ten był dłuższy o około 3 lata.
Leczenie może być stosowane długotrwale, do czasu wystąpienia progresji choroby lub może być przerwane po 2 latach w przypadku stwierdzenia braku zmian nowotworowych w badaniach obrazowych.
U 22% pacjentek otrzymujących olaparyb wystąpiła anemia, a 8% neutropenia. Terapia olaparybem w większości przypadków nie powodowała jednak istotnego pogorszenia jakości życia pacjentek. Z powodu toksyczności leczenie musiało przerwać 12% pacjentek.
Czy lek olaparyb jest dostępny w Polsce?
Lek olaparyb jest dostępny dla polskich pacjentek w ramach programu lekowego „Leczenie podtrzymujące olaparybem chorych na nawrotowego platynowrażliwego zaawansowanego raka jajnika, raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej” w przypadku obecność mutacji w genie BRCA1 i/lub BRCA2. W ramach tego programu leku nie mogą jednak otrzymać w pierwszej linii leczenia pacjentki z zaawansowanym rakiem jajnika z mutacjami BRCA1 i/lub BRCA2.* W serwisie www.onkomapa.pl znajduje się lista szpitali, które realizują ten program lekowy.
Autorka: Natalia Tarłowska
Źródło:
Lynparza (olaparyb) – przegląd wiedzy na temat leku Lynparza i uzasadnienie udzielenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu w UE EMA/307848/2019
https://www.esmo.org/for-patients/patient-guides/ovarian-cancer
https://www.esmo.org/newsroom/press-office/solo-figo-olaparib-ovarian-cancer-brca-moore
https://www.gov.pl/web/zdrowie/choroby-onkologiczne
Załącznik B.80. Leczenie podtrzymujące olaparybem chorych na nawrotowego platynowrażliwego zaawansowanego raka jajnika, raka jajowodu lub pierwotnego raka otrzewnej
*Informacja aktualna w dniu 9.06.2020. Najnowsze informacje o programach lekowych dla chorób onkologicznych znajdują się tutaj: www.gov.pl/web/zdrowie/choroby-onkologiczne
