Niedawno przedstawione wyniki badań klinicznych III fazy ZUMA-7 oraz TRANSFORM wskazują, że immunoterapia CAR-T (Yescarta oraz Breyanzi) zastosowana jako leczenie drugiej linii chłoniaka rozlanego z dużych komórek B (DLBCL) jest skuteczniejsza niż obecny standard terapeutyczny. Wyniki badań zaprezentowano na tegorocznym zjeździe Amerykańskiego Towarzystwa Hematologicznego (ASH), a w przypadku badania ZUMA-7 wyniki opublikowano ponadto w prestiżowym czasopiśmie New England Journal of Medicine.
Terapia CAR-T polega na pobraniu od pacjenta limfocytów T – komórek układu odpornościowego, które są laboratoryjnie modyfikowane metodami inżynierii genetycznej w taki sposób, by stały się zdolne do rozpoznawania i eliminacji komórek nowotworowych. Taka modyfikacja jest konieczna, gdyż komórki nowotworowe mają zdolność do tzw. ucieczki spod nadzoru immunologicznego. „Ulepszone” limfocyty T są ponownie wprowadzane do organizmu chorego i wykorzystując naturalne mechanizmy układu odpornościowego walczą z nowotworem.
Europejska Agencja Leków zatwierdziła w leczeniu DLBCL dwie technologie CAR-T – Kymriah oraz Yescarta, jednak najwcześniej w III linii leczenia. Breyanzi – terapia CAR-T z badania klinicznego TRANSFORM – jest obecnie zatwierdzona przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA) lecz nie EMA. Badania kliniczne ZUMA-7 oraz TRANSFORM dowodzą, że terapia CAR-T może być z powodzeniem stosowana na wcześniejszych etapach choroby – już w II linii leczenia. Wyniki te mogą w przyszłości być podstawą do zmiany oficjalnych wskazań do stosowania tych preparatów oraz wytycznych leczenia. Choć u ponad 60% chorych na DLBCL immunochemioterapia pierwszej linii daje długotrwałą skuteczność, istotnym problemem są przypadki pacjentów, u których następuje wczesny nawrót choroby lub brak odpowiedzi na leczenie. Dostępne obecnie opcje terapeutyczne cechują się niską skutecznością. Długoletnie przeżycie udaje się dzięki nim osiągnąć u około 20% pacjentów.
Jakie były wyniki badania ZUMA-7?
Włączeni do badania pacjenci zostali podzieleni na dwie grupy – w pierwszej liczącej 180 pacjentów miała być podawana terapia CAR-T axicabtagene ciloleucel (Yescarta), a w drugiej obecna terapia standardowa – immunochemioterapia, a następnie wysokodawkowana chemioterapia w połączeniu z przeszczepieniem macierzystych komórek krwiotwórczych. Jednym z kryteriów włączenia do badania była progresja choroby po maksymalnie 12 miesiącach od leczenia immunochemioterapią pierwszej linii. Wskaźnikiem określającym skuteczność leczenia było tzw. przeżycie wolne od zdarzeń (EFS), czyli czas po którym nastąpiła progresja choroby, konieczność rozpoczęcia nowej terapii przeciwnowotworowej lub śmierć.
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Spośród 140 pacjentów przydzielonej do pierwszej grupy 94% otrzymało terapię CAR-T. W drugiej grupie jedynie u 36% z 179 pacjentów udało się dokonać przeszczepienia komórek macierzystych. Pacjenci, którzy nie zakwalifikowali się do przeszczepu mogli otrzymać terapię CAR-T. Stało się tak dla 56% pacjentów.
Mediana EFS wyniosła 8.3 miesiąca w przypadku terapii CAR-T w porównaniu z 2 miesiącami przy zastosowaniu terapii standardowej. Odsetek pacjentów, którzy przeżyli co najmniej 24 miesiące bez progresji choroby lub konieczności zmiany leczenia wyniósł 41% w grupie CAR-T i 16% w przypadku leczenia standardowego. Całkowitą odpowiedź na leczenie osiągnęło odpowiednio 65% i 32% pacjentów w badanych grupach. Dane dotyczące mediany całkowitego czasu przeżycia nie są jeszcze istotne statystycznie, jednak na dzień przeprowadzenia analizy widoczny był trend na korzyść CAR-T.
Nie zaobserwowano nowych działań niepożądanych dla terapii Yescarta. Najpoważniejszymi były zespół uwalniania cytokin, który wystąpił u 11 pacjentów (mediana czasu trwania 7 dni) oraz neurotoksyczność, która wystąpiła u 36 pacjentów (mediana czasu trwania 8.5 dni). Bezpośrednio wskutek podjętej terapii zmarł 1 pacjent leczony CAR-T i 2 pacjentów otrzymujących terapię standardową
Jakie były wyniki badania TRANSFORM?
Do badania TRANSFORM również zostali włączeni pacjenci, u których progresja choroby nastąpiła po maksymalnie 12 miesiącach od leczenia immunochemioterapią pierwszej linii. Kryteria włączenia do badania były jednak szersze – brali w nim udział również pacjenci z innymi typami chłoniaków nie-Hodgkina niż tylko DLBCL. W razie niepowodzenia w zastosowaniu terapii standardowej, również było możliwe przejście pacjentów do grupy leczonej CAR-T.
W badaniu TRANSFORM wzięło udział łącznie 184 pacjentów, którzy zostali losowo podzieleni na równoliczne grupy – jedna miała otrzymać leczenie standardowe a druga lisocabtagene maraleucel (Breyanzi). U 43 (47%) pacjentów dokonano przeszczepu komórek macierzystych, a 90 (98%) podano terapię CAR-T. 50 pacjentów przeszło do grupy leczonej CAR-T. Jako zdarzenia brane pod uwagę przy określaniu EFS zdefiniowano progresję choroby, brak odpowiedzi na leczenie, konieczność rozpoczęcia nowej terapii przeciwnowotworowej lub śmierć.
Zarówno mediana EFS jak i odsetek pacjentów, którzy odpowiedzieli na leczenie były większe w przypadku terapii CAR-T. Mediana EFS wyniosła 10.1 miesięcy w porównaniu z 2.3 miesiącami w grupie kontrolnej. Odsetek pacjentów którzy przeżyli co najmniej 6 miesięcy bez progresji choroby lub konieczności zmiany leczenia wyniósł 63% w grupie CAR-T i 33% w przypadku leczenia standardowego. Całkowitą odpowiedź na leczenie osiągnięto u 66% otrzymujących CAR-T w porównaniu z 39% w przypadku terapii standardowej. Tak samo jak w badaniu ZUMA-7 wyniki dotyczące całkowitego czasu przeżycia nie osiągnęły jeszcze istotności statystycznej, jednak i tu można już zauważyć korzystny trend.
Aktualizacja 29.04.2022:
1 kwietnia FDA zatwierdziła stosowanie Yescarta w leczeniu drugiej linii chłoniaka z dużych komórek B. Terapii mogą być poddani pacjenci, u których progresja choroby nastąpiła w ciągu 12 miesięcy od leczenia pierwszej linii lub u których występuje oporność na immunochemioterapię.
Aktualizacja 03.07.2022:
24 czerwca FDA zatwierdziła Breyanzi w leczeniu pacjentów z chłoniakiem z dużych komórek B, u których wystąpiła oporność lub nawrót choroby w ciągu 12 miesięcy od immunochemioterapii pierwszej linii. Leczenie może być również zastosowane u pacjentów, u których ze względu na wiek i współwystępujące choroby nie może być zastosowana transplantacja szpiku.
Więcej na temat terapii CAR-T dowiesz się w tym artykule.
Autorka: Natalia Tarłowska
Źródła:
