Od 1 września obowiązuje refundacja nowej terapii dla pacjentów z nowotworem głowy i szyi. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia wydał rozporządzenie, które określa warunki refundacji teleradioterapii stereotaktycznej żyroskopowej.
Co to jest TSZ?
Teleradioterapia stereotaktyczna żyroskopowa to metoda leczenia nowotworów rejonów głowy i szyi. TSZ polega na napromieniowaniu zmian chorobowych w bardzo dokładnej lokalizacji (z dokładnością do submilimetrów), oszczędzając dzięki temu inne organy. Do terapii stosowane jest innowacyjne urządzenie ZAP-X, które umożliwia szybką i precyzyjną terapię megawoltową. Celem TSZ jest leczenie radykalne prowadzące do całkowitego wyleczenia lub leczenie paliatywne. Teleradioterapia stereotaktyczna żyroskopowa uzupełnia leczenie już stosowanymi metodami radiochirurgicznymi o niskim odsetku zdarzeń niepożądanych z użyciem urządzeń Gamma Knife, Cyberknife.
Kto skorzysta z refundacji teleradioterapii stereotaktycznej żyroskopowej
Dla pacjentów TSZ jest korzystna ze względu na skrócenie czasu leczenie, nieinwazyjną technologię unieruchomienia, brak konieczności hospitalizacji. Pozwoli też na leczenie większej liczby chorych.
Teleradioterapia stereotaktyczna żyroskopowa została wpisana na listę świadczeń gwarantowanych w zakresie leczenia szpitalnego i ambulatoryjnego w przypadku:
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
W grupie wskazań onkologicznych i malformacji naczyniowych mózgu:
- pierwotne złośliwe nowotwory mózgu,
- pojedyncze albo mnogie ogniska nowotworu mózgu lub jego wznowy,
- pojedyncze albo mnogie ogniska przerzutowe w mózgu nowotworów z różnej lokalizacji,
- łagodne zmiany naczyniowe (malformacje) mózgu,
- złośliwe albo łagodne guzy podstawy czaszki,
- łagodne guzy oczodołu.
W grupie wskazań nieonkologicznych:
- neuralgia nerwu trójdzielnego,
- leczenie bólu (uszkodzenie jąder tylnych wzgórza lub przysadki mózgowej) w przypadku nieskuteczności innych form zachowawczego i chirurgicznego leczenia,
- leczenie drżenia poprzez talamotomię radiochirurgiczną,
- leczenie choroby Parkinsona i dystonii wyłącznie u osób, u których nie można wykonać leczenia operacyjnego.
Prezes AOTMiT uzasadnia rekomendację wprowadzenia teleradioterapii stereotaktycznej żyroskopowej do świadczeń gwarantowanych w następujący sposób: ZAP-X jest samodzielnym i samoosłonowym systemem radiochirurgicznym posiadającym wbudowany mikroakcelerator liniowy. Zastosowane w urządzeniu rozwiązania techniczne umożliwiają precyzyjne trójwymiarowe pozycjonowanie pacjenta, dokładne zlokalizowanie celu leczenia, a także bezpieczeństwo pacjenta i personelu medycznego. Oceniany system nie wymaga do jego instalacji budowania bunkra, a także nie ma tu konieczności wymiany i utylizacji źródeł promieniotwórczych.
W Polsce są dostępne dwa urządzenia ZAP-X: w Szpitalu im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku i w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Olsztynie.
Źródła [dostęp: 3.09.2025 r.]
- https://baw.nfz.gov.pl/NFZ/document/43652/Zarzadzenie-76_2025_DSOZ
- https://pulsmedycyny.pl/medycyna/onkologia/nowoczesna-metoda-teleradioterapii-w-koszyku-swiadczen-gwarantowanych-nfz/
- https://bip.aotm.gov.pl/assets/files/zlecenia_mz/2024/093/RPT/WS.420.8.2024%20ZAP-X%20raport%20nr%201%20zakreslenia_REOPTR.pdf
- https://bip.aotm.gov.pl/assets/files/zlecenia_mz/2024/093/REK/2024%2007%2024%20BP%20RP%2080_ZAP_X_do%20BIP.pdf