Badanie zalecane u kobiet z dużym ryzykiem wystąpienia raka piersi

Celem przeprowadzenia badań przesiewowych jest wczesne wykrycie nowotworu, który na początkowym etapie rozwija się bezobjawowo. Wczesne wykrycie choroby daje największe szanse na wyleczenie.

Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO) i Amerykańskiego Stowarzyszenia Onkologicznego (American Cancer Society) u kobiet z rodzinnym obciążeniem rakiem piersi, z lub bez mutacji w genie BRCA, rekomendowane jest wykonywanie po 30 roku życia corocznych badań profilaktycznych rezonansu magnetycznego (MRI) i mammografii. Ponadto American Cancer Society wskazuje, że w grupie wysokiego ryzyka zachorowania na raka piersi znajdują się również kobiety, które między 10 a 30 rokiem życia przeszły radioterapię w obrębie klatki piersiowej. 

W czasopiśmie Annals of Internal Medicine opublikowano badanie oceniające skuteczność corocznych badań przesiewowych z wykorzystaniem obrazowania rezonansem magnetycznym (MRI) w grupie młodych pacjentek w wieku 25-35 lat, które w dzieciństwie przeszły radioterapię w obrębie klatki piersiowej. Choć stosowane obecnie terapie znacznie wydłużają życie pediatrycznych pacjentów onkologicznych, niosą również ryzyko wystąpienia odległych działań niepożądanych w dorosłym życiu, w tym wtórnych ognisk nowotworowych. Badania wykazują, że u około 30% pacjentek, które w dzieciństwie przeszły radioterapię w obrębie klatki piersiowej w dawce 20 Gy lub większej, do 50 roku życia rozwinie się nowotwór piersi. 

W badaniu wykazano, że ryzyko śmierci z powodu raka piersi w badanej populacji pacjentek wynosi 10 i 11% (w zależności od zastosowanego modelu statystycznego) w przypadku, gdy nie są stosowane żadne badania przesiewowe. Włączenie jako badań profilaktycznych mammografii i MRI pozwoliło na zmniejszenie tego ryzyka o 56% i 71% (w zależności od zastosowanego modelu statystycznego). W przypadku zastosowania jedynie badań MRI ryzyko to zostało zmniejszone o 56% i 62%.

Dołącz do nas!

Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!

Inne badanie potwierdzające słuszność rekomendacji zawartych w wytycznych zostało opublikowane w 2019 roku w The Lancet Oncology. Porównano w nim skuteczność badań przesiewowych MRI i mammografii u kobiet w wieku 30-55 lat, z co najmniej 20% ryzykiem zachorowania na raka piersi ze względu na występowanie tego nowotworu w rodzinie. Kobiety te nie były jednak nosicielkami mutacji w genach BRCA1/2 lub TP53. Do badania włączono 1354 kobiet, spośród których 674 zostało losowo przydzielonych do grupy, w której coroczne badania profilaktyczne wykonywano z wykorzystaniem MRI i mammografii, a u 680 co roku przechodziło jedynie mammografię. 

Podczas badań MRI wykryto 24, a podczas mammografii 8 inwazyjnych nowotworów piersi. Guzy wykryte podczas rezonansu magnetycznego były mniejsze niż te wykryte podczas mammografii – mediana średnicy guza 9 mm vs 17 mm. Badanie rezonansem magnetycznym pozwoliło także na wcześniejsze zdiagnozowanie nowotworu (stadium T1a i T1b) niż mammografia – 12 spośród 25 guzów wykrytych przez MRI i jeden spośród 15 guzów wykrytych podczas mammografii. W przypadku 17% nowotworów wykrytych podczas badania MRI zajęte zostały węzły chłonne. Odsetek ten wynosił natomiast 63% w przypadku nowotworów wykrytych podczas badań mammograficznych. 

Wadą wykonywania badań przesiewowych z wykorzystaniem MRI była natomiast większa liczba wyników fałszywie pozytywnych – 449 vs 276 –  oraz nadrozpoznawalność – za pomocą MRI wykryto 16 nieinwazyjnych raków przewodowych in situ, z czego 5 było w stadium 1, natomiast w przypadku mammografii wykryto ich 7 z czego 2 były w stadium 1. 

Obydwa te badania potwierdzają zasadność wykonywania badań profilaktycznych z wykorzystaniem obrazowania rezonansem magnetycznym u kobiet z grupy wysokiego ryzyka zachorowania na raka piersi.

Na stronie kolejkoskop.pl sprawdzisz długość kolejek na badanie rezonans magnetyczny klatki piersiowej. 

Autorka: Natalia Tarłowska

Źródła:

https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/screening-tests-and-early-detection/american-cancer-society-recommendations-for-the-early-detection-of-breast-cancer.html

https://www.esmo.org/guidelines/breast-cancer/early-breast-cancer

Saadatmand, S., Geuzinge, H. A., Rutgers, E. J., Mann, R. M., van Zuidewijn, D. B. D. R., Zonderland, H. M., … & Hooning, M. J. (2019). MRI versus mammography for breast cancer screening in women with familial risk (FaMRIsc): a multicentre, randomised, controlled trial. The Lancet Oncology, 20(8), 1136-1147.

https://www.ascopost.com/news/july-2020/early-screening-with-mri-may-reduce-breast-cancer-mortality-in-survivors-of-childhood-cancer-treated-with-chest-radiation/

Zapisz się, aby otrzymywać najświeższe informacje ze świata onkologii!

Fundacja Onkologiczna Alivia powstała w kwietniu 2010 roku. Założycielem jest Bartosz Poliński – starszy brat Agaty, u której 3 lata wcześniej, w wieku 28 lat, został zdiagnozowany zaawansowany rak. Rodzeństwo namówiło do współpracy innych.

W momencie diagnozy rokowania Agaty były niepomyślne. Rodzeństwo zmobilizowało się do poszukiwania najbardziej optymalnych metod leczenia. Nie było to łatwe – po drodze musieli zmierzyć się z niewydolnym systemem opieki onkologicznej, trudnościami formalnymi i problemami finansowymi. Szczęśliwie, udało się im pokonać te przeszkody. Agacie udało się również odzyskać zdrowie i odmienić fatalne rokowania. Doświadczenia te, stały się inspiracją do powołania organizacji, która pomaga pacjentom onkologicznym w trudnym procesie leczenia.

Fundacja naświetla problem występowania chorób nowotworowych. Propaguje także proaktywną postawę wobec choroby nowotworowej i przejęcie inicjatywy w jej leczeniu: zdobywanie przez chorych i bliskich jak największej ilości danych na temat danego przypadku, podejmowania decyzji dotyczących leczenia wspólnie z lekarzem. Podpowiada również sposoby ułatwiające szybkie dotarcie do kosztownych badań w ramach NFZ (onkoskaner.pl), informacji o nowotworach złośliwych i ich leczeniu, jak również publikuje w języku polskim nowości onkologiczne ze świata na swojej stronie, jak i na profilu Alivii na Facebook’u.

W krytycznych sytuacjach fundacja pomaga organizować środki finansowe na świadczenia medyczne dla chorych, które nie są finansowane z NFZ. Zbiórkę funduszy umożliwia Onkozbiórka, które Alivia prowadzi dla potrzebujących.