Celem przeprowadzenia badań przesiewowych jest wczesne wykrycie nowotworu, który na początkowym etapie rozwija się bezobjawowo. Wczesne wykrycie choroby daje największe szanse na wyleczenie.
Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ESMO) i Amerykańskiego Stowarzyszenia Onkologicznego (American Cancer Society) u kobiet z rodzinnym obciążeniem rakiem piersi, z lub bez mutacji w genie BRCA, rekomendowane jest wykonywanie po 30 roku życia corocznych badań profilaktycznych rezonansu magnetycznego (MRI) i mammografii. Ponadto American Cancer Society wskazuje, że w grupie wysokiego ryzyka zachorowania na raka piersi znajdują się również kobiety, które między 10 a 30 rokiem życia przeszły radioterapię w obrębie klatki piersiowej.
W czasopiśmie Annals of Internal Medicine opublikowano badanie oceniające skuteczność corocznych badań przesiewowych z wykorzystaniem obrazowania rezonansem magnetycznym (MRI) w grupie młodych pacjentek w wieku 25-35 lat, które w dzieciństwie przeszły radioterapię w obrębie klatki piersiowej. Choć stosowane obecnie terapie znacznie wydłużają życie pediatrycznych pacjentów onkologicznych, niosą również ryzyko wystąpienia odległych działań niepożądanych w dorosłym życiu, w tym wtórnych ognisk nowotworowych. Badania wykazują, że u około 30% pacjentek, które w dzieciństwie przeszły radioterapię w obrębie klatki piersiowej w dawce 20 Gy lub większej, do 50 roku życia rozwinie się nowotwór piersi.
W badaniu wykazano, że ryzyko śmierci z powodu raka piersi w badanej populacji pacjentek wynosi 10 i 11% (w zależności od zastosowanego modelu statystycznego) w przypadku, gdy nie są stosowane żadne badania przesiewowe. Włączenie jako badań profilaktycznych mammografii i MRI pozwoliło na zmniejszenie tego ryzyka o 56% i 71% (w zależności od zastosowanego modelu statystycznego). W przypadku zastosowania jedynie badań MRI ryzyko to zostało zmniejszone o 56% i 62%.
Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!
Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!
Inne badanie potwierdzające słuszność rekomendacji zawartych w wytycznych zostało opublikowane w 2019 roku w The Lancet Oncology. Porównano w nim skuteczność badań przesiewowych MRI i mammografii u kobiet w wieku 30-55 lat, z co najmniej 20% ryzykiem zachorowania na raka piersi ze względu na występowanie tego nowotworu w rodzinie. Kobiety te nie były jednak nosicielkami mutacji w genach BRCA1/2 lub TP53. Do badania włączono 1354 kobiet, spośród których 674 zostało losowo przydzielonych do grupy, w której coroczne badania profilaktyczne wykonywano z wykorzystaniem MRI i mammografii, a u 680 co roku przechodziło jedynie mammografię.
Podczas badań MRI wykryto 24, a podczas mammografii 8 inwazyjnych nowotworów piersi. Guzy wykryte podczas rezonansu magnetycznego były mniejsze niż te wykryte podczas mammografii – mediana średnicy guza 9 mm vs 17 mm. Badanie rezonansem magnetycznym pozwoliło także na wcześniejsze zdiagnozowanie nowotworu (stadium T1a i T1b) niż mammografia – 12 spośród 25 guzów wykrytych przez MRI i jeden spośród 15 guzów wykrytych podczas mammografii. W przypadku 17% nowotworów wykrytych podczas badania MRI zajęte zostały węzły chłonne. Odsetek ten wynosił natomiast 63% w przypadku nowotworów wykrytych podczas badań mammograficznych.
Wadą wykonywania badań przesiewowych z wykorzystaniem MRI była natomiast większa liczba wyników fałszywie pozytywnych – 449 vs 276 – oraz nadrozpoznawalność – za pomocą MRI wykryto 16 nieinwazyjnych raków przewodowych in situ, z czego 5 było w stadium 1, natomiast w przypadku mammografii wykryto ich 7 z czego 2 były w stadium 1.
Obydwa te badania potwierdzają zasadność wykonywania badań profilaktycznych z wykorzystaniem obrazowania rezonansem magnetycznym u kobiet z grupy wysokiego ryzyka zachorowania na raka piersi.
Na stronie kolejkoskop.pl sprawdzisz długość kolejek na badanie rezonans magnetyczny klatki piersiowej.
Autorka: Natalia Tarłowska
Źródła:
https://www.esmo.org/guidelines/breast-cancer/early-breast-cancer
Saadatmand, S., Geuzinge, H. A., Rutgers, E. J., Mann, R. M., van Zuidewijn, D. B. D. R., Zonderland, H. M., … & Hooning, M. J. (2019). MRI versus mammography for breast cancer screening in women with familial risk (FaMRIsc): a multicentre, randomised, controlled trial. The Lancet Oncology, 20(8), 1136-1147.
