W okresie choroby onkologicznej zwiększają się potrzeby żywieniowe przy utrudnionych możliwościach ich pokrycia ze względu na liczne dolegliwości i skutki uboczne leczenia. Właśnie w takich sytuacjach pomocą może okazać się żywność medyczna.
Żywność medyczna a dokładniej żywność specjalnego przeznaczenia medycznego to żywność, która została stworzona dla osób, które przy pomocy zwykłych produktów spożywczych nie są w stanie dostarczyć sobie wszystkich składników odżywczych w odpowiednich ilościach i proporcjach. Taka żywność w swoim składzie podobnie jak produkty tradycyjne może zawierać białko, tłuszcz, węglowodany oraz wszystkie witaminy i składniki mineralne. To co ją wyróżnia to fakt, że te składniki znajdują się w niej w celowo dobranych formach i ściśle określonych wzajemnych proporcjach.
Żywność medyczna może być podawana zarówno doustnie jak i bezpośrednio do układu pokarmowego. Produkty doustne są często dostępne w dobrze znanych smakach jak np. waniliowy, truskawkowy czy czekoladowy. Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego może występować też w różnych formach. Preparaty do żywienie do przewodu pokarmowego są najczęściej płynne, a te doustne mogą mieć zarówno płynną konsystencję przypominającą produkty mleczne lub sok albo formę proszku.
Żywność medyczna może różnić się też pod kątem składu i być kompletna lub nie. Jeśli jest kompletna oznacza to, że zawiera w sobie wszystkie składniki odżywcze potrzebne do życia, a ponadto może stanowić jedyne źródło pożywienia dla osoby chorej. Żywność medyczna kompletna może być także jednym z elementów klasycznego jadłospisu, do którego została wprowadzona w celu zwiększenia gęstości odżywczej diety. Żywność medyczna jednoskładnikowa lub kilkuskładnikowa może stanowić wyłącznie uzupełnienie. Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego zawsze musi być stosowane zgodnie z zaleceniami lekarza, ponieważ potrzeby każdego organizmu w okresie choroby mogą być inne.
Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!
Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego najczęściej stosuje się, gdy w wyniku choroby organizm ma ograniczoną, upośledzoną lub zaburzoną możliwość przyjmowania, trawienia, wchłaniania, wykorzystania i wydalania posiłków lub konkretnych składników odżywczych. Ponadto lekarz może zaproponować stosowanie żywności specjalnego przeznaczenia medycznego, jeśli zaobserwuje u chorego niedożywienie, niechcianą utratę masy ciała, trudno gojące rany lub przed i po zabiegu operacyjnym.
Jak stosujemy żywność specjalnego przeznaczenia medycznego przeznaczona do spożycia doustnego?
Jeśli korzystamy z tej w formie płynnej pijemy ją zawsze powoli i małymi łykami, szczególnie na początku stosowania. Pozwoli to przyzwyczaić się organizmowi do spożywania dużej ilości cennych składników odżywczych w małej objętości. Ponadto korzystnie wpłynie na tolerancję ze strony układu pokarmowego. Żywność medyczną w formie proszku zawsze przygotowujmy zgodnie z instrukcją na opakowaniu i również spożywajmy bez pośpiechu.
Jak długo stosujemy taką żywność – wszystko zależy od zaleceń lekarza. W przypadku preparatów doustnych by stan odżywienia organizmu miał szansę się poprawić, wsparcie żywieniowe powinno być stosowane przez co najmniej 14 dni. Jeśli ich smak nam się nudzi wykorzystajmy preparaty w ramach posiłków. Można łączyć je z chłodnymi lub letnimi potrawami.
Autor: dr inż. Katarzyna Zadka, dietetyk
Źródła:
Kapała A., Kłęk. S. Leczenie żywieniowe. Varia Medica. 2019: 3(1).77–87
