Dla wielu pacjentów onkologicznych wypadanie włosów podczas chemioterapii jest jednym z najbardziej stresujących skutków ubocznych leczenia. To nie tylko zmiana wyglądu, ale również widoczny znak walki z chorobą, który przypomina o trudach terapii. Czepki chłodzące, które pomagają zapobiegać wypadaniu włosów, dają pacjentom nadzieję na większy komfort i lepsze samopoczucie w trakcie leczenia.
W jaki sposób onkoczepek chroni włosy podczas chemii?
Czepek chłodzący, nazywany również onkoczepkiem, działa poprzez obniżenie temperatury skóry głowy. Jak wyjaśnia profesor Krystyna Bratos, ordynator Oddziału Onkologii Klinicznej w Wielkopolskiego Centrum Onkologii: „Chłodzenie skóry głowy powoduje zwężenie naczyń krwionośnych, co ogranicza dopływ leków chemioterapeutycznych do mieszków włosowych. Dzięki temu ryzyko ich uszkodzenia i wypadania włosów jest znacznie zmniejszone”. Metoda ta jest niefarmakologicznym wsparciem leczenia, które nie ingeruje w skuteczność chemioterapii, a jednocześnie dba o zachowanie włosów. Dzięki temu pacjenci mogą czuć się bardziej pewni siebie i lepiej radzić sobie z psychologicznym obciążeniem choroby.
Skuteczność stosowania czepka chłodzącego w różnych nowotworach
Choć wiele badań koncentruje się na skuteczności zastosowania czepków chłodzących u pacjentek z rakiem piersi, to zastosowanie tej metody nie ogranicza się wyłącznie do tego rodzaju nowotworu. Wyniki badań, takie jak te przeprowadzone przez Komena (The Oncologist) wskazują, że metoda ta działa skutecznie także w leczeniu innych nowotworów, w tym ginekologicznych. Ważne jest jednak, by odpowiednio dobrać schematy chemioterapeutyczne – chłodzenie skóry głowy jest najbardziej efektywne w przypadku leków takich jak docetaksel i karboplatyna, a mniej skuteczne przy bardziej agresywnych lekach, takich jak antracykliny.
Onkoczepki w wynikach badań
Liczne badania potwierdzają skuteczność tej technologii, aczkolwiek, jak w przypadku każdej terapii nie pomaga wszystkim pacjentom. Metaanaliza opublikowana przez Contrerasa Molina w czasopiśmie Cancer Nursing wykazała, że stosowanie czepków chłodzących znacząco zmniejsza ryzyko utraty włosów u pacjentów poddawanych chemioterapii, zwłaszcza u pacjentek z rakiem piersi. Natomiast badania opublikowane w Current Oncology (Fehr i wsp.) udowodniły, że metoda ta skutecznie działa także u pacjentek z nowotworami ginekologicznymi poddawanych terapii neoadiuntowej, adiuntowej i paliatywnej, aczkolwiek najlepsze rezultaty osiągnięto u pacjentek do 50. roku życia, u których stosowano łagodniejsze metody leczenia. Silva i współpracownicy (Cancer Research) zauważyli, że urządzenia te pomagają zachować włosy nawet u pacjentek stosujących złożone schematy chemioterapeutyczne, aczkolwiek znacznie lepiej sprawdzały się przy użyciu taksanów i cyklofosfamidzie. Natomiast mniej w przypadku agresywnych schematów, takich jak antracykliny. Przegląd publikowanych wyników badań w zakresie skuteczności stosowania onkoczepków wynosi około 50% do 70% wśród pacjentów podczas leczenia taksanami, u tych pacjentów większość zachowała włosy w stopniu zadowalającym.
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Czepki chłodzące dostępne za darmo
W Polsce onkoczepek dostępny jest za darmo w wielu ośrodkach. Niedawno do listy takich ośrodków dołączyło Wielkopolskie Centrum Onkologii dzięki wsparciu unijnemu. Urządzenia są dostępne w pododdziale chemioterapii jednodniowej, a pacjenci mogą z nich korzystać bez dodatkowych opłat. To duży krok naprzód w opiece nad chorymi, który czyni terapię bardziej znośną i skupioną na potrzebach pacjenta. Pani Magdalena, jedna z pierwszych pacjentek korzystających z czepka w WCO, podkreśla jego znaczenie: „Gdy dowiedziałam się o możliwości skorzystania z tego urządzenia, poczułam ulgę. Psychiczny aspekt leczenia jest bardzo ważny. Jeżeli jest szansa, żeby było choć trochę łatwiej, dlaczego nie spróbować?”
Podsumowanie
Czepek chłodzący to więcej niż tylko urządzenie – to nadzieja na zachowanie nie tylko włosów, ale i poczucia własnej wartości podczas trudnego procesu leczenia. Zastosowanie tej technologii, jest dowodem, że opieka onkologiczna może być nie tylko skuteczna, ale też bardziej przyjazna pacjentowi i empatyczna. O innych metodach łagodzących skutki uboczne chemioterapii dowiesz się tutaj.
autor: Fundacja Onkologiczna – Alivia
Źródła:
- https://www.rynekzdrowia.pl/aparatura-i-wyposazenie/poznan-pacjenci-w-trakcie-chemii-i-po-korzystaja-ze-specjalnych-czepkow-kosztowaly-163-tys-zl,265854,5.html?utm_source=newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=rynekzdrowia.pl05-12-2024#google_vignette
- Contreras Molina, M., Álvarez Bueno, C., Cavero Redondo, I., Lucerón Lucas-Torres, M. I., Jiménez López, E., & García Maestro, A. (2024). Effectiveness of Scalp Cooling to Prevent Chemotherapy-Induced Alopecia in Patients Undergoing Breast Cancer Treatment. Cancer Nursing. Link do publikacji.
- Cigler, T., Isseroff, D., Fiederlein, B., Schneider, S., Chuang, E., Vahdat, L., & Moore, A. (2015). Efficacy of Scalp Cooling in Preventing Chemotherapy-Induced Alopecia in Breast Cancer Patients. Clinical Breast Cancer.
- Komen, M., Smorenburg, C., van den Hurk, C. V. D., & Nortier, J. (2013). Factors Influencing the Effectiveness of Scalp Cooling in the Prevention of Chemotherapy-Induced Alopecia. The Oncologist.
- Silva G. Ciccolinie K., Donati A., van der Hurk C. Scalp cooling to prevent chemotherapy-induced alopecia. Anais Brasileiros de Dermatologia 2020, 95:631-637.