22 marca amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła stosowanie pembrolizumabu (Keytruda®) w połączeniu z chemioterapią u pacjentów z miejscowo zaawansowanym lub rozsianym rakiem przełyku. Leczenie może być zastosowane u pacjentów, którzy nie kwalifikują się do chirurgicznego usunięcia guza lub chemioradioterapii. Skuteczność pembrolizumabu była oceniona w badaniu KEYNOTE-590. Jego wyniki były zaprezentowane m.in. podczas kongresu ESMO 2020. Podkreślono wówczas jego duże znaczenie, gdyż jest pierwszym od kilkudziesięciu lat badaniem ustanawiającym nowy, skuteczniejszy niż chemioterapia, standard terapeutyczny raka przełyku.
Immunoterapia raka przełyku była dotychczas stosowana w przypadku zaawansowanej, opornej na leczenie postaci choroby. W badaniu KEYNOTE 590 zastosowano inne podejście – immunoterapię włączono już w pierwszej linii leczenia. Oceniono, czy połączenie pembrolizumabu ze standardową chemioterapią opartą na platynie i fluoropirymidynie przyniesie większą korzyść pacjentom z rakiem płaskonabłonkowym/gruczołowym przełyku lub rakiem gruczołowym połączenia przełykowo-żołądkowego niż podanie samej chemioterapii.
Jakie były wyniki badania klinicznego KEYNOTE 590
Łącznie w badaniu wzięło udział 749 pacjentów. 73% z nich występował płaskonabłonkowy rak przełyku, a u pozostałych 27% – rak gruczołowy przełyku. U 91 badanych pacjentów choroba była w stadium rozsianym, a u pozostałych 9% – miejscowo zaawansowanym.
Biorąc pod uwagę wyniki wszystkich badanych pacjentów mediana czasu przeżycia wyniosła 12.4 miesięcy w grupie leczonej pembrolizumabem i chemioterapią oraz 9.8 miesięcy w przypadku chemioterapii. Wyodrębniając w analizie wyłącznie pacjentów z ekspresją PD-L1 na poziomie co najmniej 10 (CPS ≥ 10) zaobserwowano jeszcze większą korzyść płynącą z immunochemioterapii – 13.5 miesięcy w porównaniu z 9.4 miesiącami. Immunochemioterapia wydłużyła również medianę czasu wolnego od progresji choroby – 6.3 miesięcy vs 5.8 miesięcy. Pacjenci z CPS ≥ 10 dłużej pozostawali wolni od progresji – 7.5 miesięcy vs 5.5 miesięcy.
Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!
Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!
Większość włączonych do badania pacjentów chorowało na płaskonabłonkowego raka przełyku. W przypadku, gdy byli oni leczeni immunochemioterapią uzyskano niemal 3-miesięczne wydłużenie mediany czasu przeżycia (12.6 miesięcy vs 9.8 miesięcy). Większą korzyść odnieśli natomiast ci pacjenci, który wykazywali ekspresję PD-L1 CPS ≥ 10. Mediana czasu przeżycia wyniosła u nich 13.9 miesięcy w porównaniu z 8.8 miesiącami w przypadku pacjentów otrzymujących chemioterapię.
Ze względu na to, że wszyscy badani pacjenci otrzymywali chemioterapię, częstość występowania skutków ubocznych była podobna w obydwu grupach. Najczęstszymi z nich były m.in. mdłości, zmniejszenie apetytu, anemia, zmęczenie, neutropenia, wymioty, biegunka, zapalenie jamy ustnej.
Jak działa pembrolizumab?
Pembrolizumab jest przeciwciałem monoklonalnym, które wiąże się z receptorami programowanej śmierci komórki 1 (PD-1). Znajdują się one na komórkach układu odpornościowego. Białkowe ligandy PD-L1 i PD-L2 znajdują się natomiast na powierzchni komórek nowotworowych. Skutkiem połączenia się PD-L1 lub PD-L2 z receptorem PD-1 jest hamowanie odpowiedzi immunologicznej wobec rozwijającego się nowotworu. Uniemożliwienie takiego połączenia przez pembrolizumab prowadzi więc do wzmocnienia przeciwnowotworowej odpowiedzi układu odpornościowego.
Czy pembrolizumab jest dostępny dla polskich pacjentów?
Keytruda® został dopuszczony do obrotu na terenie Unii Europejskiej, jednak w innych wskazaniach niż leczenie pierwszej linii raka przełyku. Leczenie pembrolizumabem w tym wskazaniu nie jest refundowane przez NFZ.
Aktualizacja: 21.06.2021
20 maja komitet działający przy Europejskiej Agencji Leków (EMA) wydał pozytywną opinię na temat rozszerzenia wskazań do stosowania leku Keytruda (pembrolizmuab). Po zatwierdzeniu zmian przez Komisję Europejską lek będzie mógł być oficjalnie stosowany w leczeniu pierwszej linii zaawansowanego raka przełyku.
Autorka: Natalia Tarłowska
Źródła:
https://www.ema.europa.eu/en/medicines/human/summaries-opinion/keytruda-3
Annals of Oncology (2020) 31 (suppl_4): S1142-S1215. 10.1016/annonc/annonc325
