Mięsaki kości to bardzo rzadkie, złośliwe nowotwory wywodzące się z tkanki kostnej. Rokowania są ściśle zależne od typu guza, jego wielkości i możliwości całkowitego usunięcia.
Mięsaki mogą rozwijać się również z innych tkanek m.in. mięśniowej i tłuszczowej. Wówczas klasyfikowane są jako mięsaki tkanek miękkich.
Do najczęściej występujących mięsaków kości zalicza się:
- kostniakomięsak (osteosarcoma)
- chrzęstniakomięsak (chondrosarcoma)
- mięsak Ewinga
Rzadziej natomiast występują: włókniakomięsak (fibrosarcoma), włóknisty mięsak histiocytarny (fibrous histiocytoma), guz olbrzymiokomórkowy oraz struniak (chondroma)
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Mięsaki są rzadką chorobą stanowiącą około 0,2% wszystkich nowotworów złośliwych. Kostniakomięsak występuje najczęściej u młodzieży i młodych dorosłych. Mięsaki wywodzące się z tkanki chrzęstnej występują natomiast częściej w późniejszym okresie życia (30-60 lat). Kostniakomięsaki rozwijają się zwykle w okolicy nasad kości długich tj. kości udowej, piszczelowej, strzałkowej i ramiennej. Chrzęstniakomięsaki natomiast częściej lokalizują się w kościach różnokształtnych tj. miednicy czy obręczy barkowej. Mogą jednak rozwijać się także w kościach nóg i rąk. Innym umiejscowieniem charakteryzuje się również mięsak Ewinga zajmujący najczęściej trzony kości długich lub płaskich, kręgosłupa i miednicy. Występuje on u dzieci i młodych dorosłych.
Guzy w kościach mogą również stanowić przerzuty nowotworu rozwijającego się w innej części ciała np. piersi, gruczole krokowym, nerkach czy płucach. Nie są one wówczas klasyfikowane jako mięsak, ponieważ posiadają cechy pierwotnego nowotworu np. płuc.
Jakie są objawy mięsaka kości?
Sygnałem sugerującym możliwość rozwoju mięsaka jest ból kości nasilający się w nocy. Objaw ten staje się coraz bardziej dotkliwy wraz ze wzrostem guza. Mogą także wystąpić ograniczenie ruchomości najbliżej położonego stawu, obrzęk oraz złamania zajętej kości. Mogą również pojawić się niespecyficzne dolegliwości takie jak: gorączka, niedokrwistość, osłabienie. Tak niecharakterystyczne objawy utrudniają wczesne postawienie właściwej diagnozy. Należy zwrócić uwagę, że innym nowotworem, który również może objawiać się bólami kości jest szpiczak mnogi.
Przyczyny powstawania nowotworu
W większości przypadków przyczyna powstawania mięsaka kości nie jest znana. Zaobserwowano jednak pewne czynniki środowiskowe i genetyczne, które mogą zwiększać ryzyko zachorowania na ten nowotwór. Należą do nich:
- narażenie na promieniowanie jonizujące w przeszłości (radioterapia),
- choroba Pageta kości, chrzęstniakokostniak (łagodny nowotwór kości),
- niektóre rzadkie zespoły uwarunkowane genetycznie (rodzinny siatkówczak, zespół Li-Fraumeni, zespół Rothmunda-Thomsona, zespół Blooma, Zespół Wernera, niedokrwistość Blackfana-Diamonda).
Jakie badania wykonać, aby wykryć mięsaka kości?
Diagnozę ustala się na podstawie badania rentgenowskiego, które pozwala uwidocznić strukturę kości. Konieczne może być również wykonanie innych badań obrazowych takich jak rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa, PET czy też scyntygrafia kości. Badania te mogą pomóc w ocenie stopnia zaawansowania choroby oraz stwierdzeniu, czy wystąpiły przerzuty do innych organów.
Nieodłącznym elementem diagnostycznym jest również badanie histopatologiczne. Pozwala ono na określenie typu (m.in. kostniakomięsak, chrzęstniakomięsak, mięsak Ewinga) oraz stopnia złośliwości mięsaka. Im niższy stopień złośliwości tym mniejsze ryzyko powstania przerzutów do innych organów.
Wykonanie badania rentgenowskiego może być zlecone przez lekarza pierwszego kontaktu. Dalsza diagnostyka oraz leczenie powinny być prowadzone przez zespół specjalistów (patomorfolog, onkolog, radiolog) doświadczonych w leczeniu tego typu nowotworów.
Warto zaznaczyć, że nie wszystkie guzy gości mają charakter złośliwy. Oznacza to, że nie wszystkie nowotwory kości i stawów mają zdolność do tworzenia przerzutów do innych organów. Zwykle nie stanowią więc poważnego zagrożenia dla życia i mogą być leczone metodami chirurgicznymi. Do łagodnych nowotworów kości należą:
- chrzęstniakokostniak
- kostniak zarodkowy
- kostniak kostninowy
- chrzęstniak śródkostny
- włókniak chrzęstno-śluzowaty kości
Autorka: Natalia Tarłowska
Źródła:
https://www.cancer.org/cancer/bone-cancer.html
Mięsak Kości: Poradnik dla Pacjentów – ESMO http://onkologia.org.pl/nowotwory-kosci-chrzastki-stawowej-c40-c41/