Połączenie enkorafenibu, cetuksymabu i chemioterapii istotnie wydłuża życie pacjentów z przerzutowym rakiem jelita grubego z mutacją BRAF V600E.
Podczas kongresu ASCO 2025 zaprezentowano wyniki badania klinicznego III fazy BREAKWATER, które przyniosło długo wyczekiwaną odpowiedź dla osób chorujących na wcześniej nieleczonego przerzutowego raka jelita grubego (mCRC) z mutacją BRAF V600E. Wyniki są na tyle przełomowe, że już teraz amerykańska FDA przyznała przyspieszoną zgodę na stosowanie nowej terapii jako leczenia pierwszego rzutu.
Mutacja BRAF V600E – trudny przeciwnik
Około 8–12% osób z przerzutowym rakiem jelita grubego ma mutację V600E w genie BRAF. To najbardziej agresywny wariant genetyczny tej choroby. Ryzyko zgonu w tej grupie pacjentów jest ponad dwukrotnie wyższe niż u osób bez tej mutacji. Pomimo tego, że są dostępne inhibitory BRAF, dotychczas nie było skutecznych terapii pierwszego rzutu dla mutacji V600E.
Co wykazało badanie BREAKWATER?
W badaniu porównano trzy strategie leczenia u 637 pacjentów z nieleczonym wcześniej BRAF V600E-dodatnim rakiem jelita grubego:
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
- Enkorafenib + cetuksymab + mFOLFOX6 (chemioterapia skojarzona: kwas folinowy, fluorouracyl i oksaliplatyna)
- Enkorafenib + cetuksymab (bez chemioterapii)
- Standardowa chemioterapia ± bewacyzumab (Avastin, inhibitor angiogenezy, czyli lek hamujący tworzenie naczyń krwionośnych odżywiających guz).
Enkorafenib to inhibitor BRAF, a cetuksymab blokuje receptor EGFR. Obie substancje to terapie celowane, działające bezpośrednio na mutacje napędzające rozwój nowotworu.
W badaniu uzyskano bardzo obiecujące wyniki. Ekorafenib i cetuksymab w połączeniu z mFOLFOX6 poprawiły całkowity czas przeżycia pacjentów w porównaniu z pozostałymi dwiema grupami. Miediany przeżycia całkowitego (OS) we wszystkich badanych grupach wynosiły odpowiednio:
- 30,3 miesiąca – u pacjentów leczonych schematem enkorafenib + cetuksymab + mFOLFOX6,
- 19,5 miesiąca – w grupie pacjentów przyjmujących enkorafenib + cetuksymab,
- 15,1 miesiąca – w grupie otrzymującej samą chemioterapię lub chemioterapię i bewacyzumab.
Połączenie terapii celowanej z chemioterapią obniżyło ryzyko zgonu o 51% w porównaniu z dotychczasowym standardem leczenia.
W badaniu brano pod uwagę również czas wolny od progresji choroby (PFS) oraz odsetek odpowiedzi na lecznie (ORR). Leczenie celowane i chemioterapia (enkorafenib + cetuksymab + mFOLFOX6) obniżyło ryzyko progresji choroby o 47%. Mediana PFS w tej grupie wynosiła 12,8 miesiąca w porównaniu z 7,1 miesiąca w grupie stosującej wyłącznie chemioterapię.
W grupie otrzymującej enkorafenib + cetuksymab + mFOLFOX6 również odsetek odpowiedzi był wysoki i wynosił 65,7%. Co oznacza, że 2 na 3 pacjentów odpowiedziało na leczenie, podczas gdy w grupie leczonej samą terapią celowaną odpowiedziało 45,6%, a w grupie otrzymującej standard leczenia (chemioterapię): 37,4%.
Odpowiedź na leczenie trwała dłużej również w grupie leczonej terapią celowaną i chemioterapią.
Czy leczenie encorafenib + cetuksymab + mFOLFOX6 ma istotne działania niepożądane?
Jak w przypadku każdego leczenia onkologicznego, terapia może mieć skutki uboczne. Najczęstsze zaobserwowane w badaniu działania niepożądane to nudności, biegunka i niedokrwistość, jednak były to niepożądane zdarzenia dające się stosunkowo łatwo opanować.
Poważne działania niepożądane wystąpiły u:
- 46% pacjentów w grupie z terapią skojarzoną,
- 30% w grupie bez chemioterapii,
- 39% w grupie leczonej standardowo.
Co to oznacza dla pacjentów?
Po raz pierwszy mamy leczenie dopasowane do konkretnej mutacji genetycznej, możliwe do zastosowania już w pierwszej linii. Pacjenci z BRAF V600E-dodatnim rakiem jelita grubego, którzy do tej pory mieli niewielkie szanse na skuteczne leczenie, mogą teraz żyć znacznie dłużej i z lepszą kontrolą choroby.
Chcesz dowiedzieć się więcej o raku jelita grubego lub poznać nowe doniesienia z kongresu ASCO 2025? Zajrzyj do bazy wiedzy o raku.
Autorka: Martyna Piotrowska
Źródła:
