21 marca 2024 roku EMA wydała pozytywną opinię zalecającą zmianę warunków pozwolenia na dopuszczenie do obrotu produktu leczniczego PEGylowanego liposomalnego Onivyde.
Pierwszy raz europejski organ regulacyjny wydał pozytywną opinię dla tego leku 21 lipca 2016 roku, dopuszczając go w terapii przerzutowego gruczolaka trzustki.
EMA przyjęła następujące nowe wskazanie:
Produkt pegylowany liposomalny Onivyde jest wskazany w skojarzeniu z oksaliplatyną, 5-fluorouracylem (5-FU) i leukoworyną (LV) w leczeniu pierwszego rzutu dorosłych pacjentów z gruczolakorakiem trzustki z przerzutami.
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Czym jest gruczolak trzustki?
Gruczolakorak trzustki (PDAC) jest najczęstszym typem raka trzustki, diagnozowanym co roku u prawie 500 000 osób na całym świecie. We wczesnych stadiach choroby nie występują żadne charakterystyczne objawy, stąd gruczolak trzustki często zostaje wykryty późno, w fazie przerzutów.
Często jest to nowotwór szybko rosnący, lekarze mają do dyspozycji ograniczone opcje terapeutyczne, a u pacjentów guzy rozwijają liczne mechanizmy oporności na chemioterapię. Gruczolak trzustki dający już przerzuty ma złe rokowania, a mniej niż 20% osób z tą diagnozą przeżywa dłużej niż rok. Z tego powodu rak trzustki ma najniższy wskaźnik pięcioletniego przeżycia spośród wszystkich typów nowotworów na świecie.
Czym jest i jak działa irynotekan?
Substancją czynną produktu Onivyde jest irynotekan, inhibitor topoizomerazy I, który wiąże się odwracalnie z kompleksem topoizomerazy I i DNA. Indukuje jednoniciowe uszkodzenia DNA, blokując widełki replikacji.
Onivyde zawiera irynotekan w postaci PEGylowanego liposomu. Liposomy PEGylowane to nanocząsteczki na bazie lipidów, zmodyfikowane łańcuchami glikolu polietylenowego (PEG). Łańcuchy PEG zwiększają stabilność i czas cyrkulacji liposomów, dzięki czemu zwiększają efektywność dostarczania leków w miejsce działania.
Liposomy PEGylowane gromadzą się preferencyjnie w guzach litych ze względu na efekt zwiększonej przepuszczalności i retencji, który pozwala im skuteczniej penetrować tkanki nowotworowe.
Onivyde został uznany za lek sierocy. Oznacza to, że opracowano go z myślą o stosowaniu w rzadkich, zagrażających życiu lub przewlekle wyniszczających chorobach lub ze względów ekonomicznych mogłoby nie dojść do jego opracowania.
Wyniki badań klinicznych
W badaniu klinicznym na pacjentach z gruczolakiem, które było pierwszą podstawą do przyznania pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, po dodaniu do 5-fluorouracylu (5-FU) i leukoworyny (LV), Onivyde poprawił przeżywalność w porównaniu z samym 5-FU i LV.
W NAPOLI 3, randomizowanym, otwartym badaniu fazy III włączono 770 osób żyjących z przerzutowym gruczolakiem trzustki w wieku od 20 do 85 lat wcześniej nieleczonych w 187 ośrodkach badawczych w 18 krajach.
Wyniki zostały przedstawione na konferencji ASCO Gastrointestinal 2023, a następnie opublikowane w prestiżowym czasopiśmie The Lancet. Dodatkowo schemat NALIRIFOX (PEGylowany liposomalny irynotekan + oksaliplatyna + fluorouracyl + leukoworyna) został uznany przez wytyczne National Comprehensive Cancer Network® (NCCN) i zalecany jako preferowana opcja leczenia kategorii 1 w pierwszej linii leczenia choroby przerzutowej oraz jako preferowana opcja w pierwszej linii leczenia choroby miejscowo zaawansowanej.
Badanie wykazało, że NALIRIFOX (n=383) zapewnił statystycznie istotną poprawę mediany całkowitego przeżycia do 11,1 miesiąca w porównaniu do 9,2 miesiąca u pacjentów leczonych nab-paklitakselem i gemcytabiną (n=387).
Schemat NALIRIFOX wykazał również statystycznie istotną poprawę mediany przeżycia wolnego od progresji choroby do 7,4 miesiąca w porównaniu z 5,6 miesiąca u pacjentów leczonych nab-paklitakselem i gemcytabiną.
Wskaźnik obiektywnych odpowiedzi wynosił 41,8% dla pacjentów leczonych schematem NALIRIFOX w porównaniu z 36,2% dla pacjentów leczonych nab-paklitakselem i gemcytabiną.
Działania niepożądane
Profil bezpieczeństwa schematu Onivyde był możliwy do opanowania i zgodny z profilami składników leczenia, z możliwością wystąpienia poważnych zdarzeń niepożądanych w postaci śmiertelnej gorączki neutropenicznej i ciężkiej biegunki.
Najczęstszymi zgłaszanymi zdarzeniami niepożądanymi stopnia 3/4 związanymi z leczeniem były biegunka, zmęczenie, nudności, wymioty, zmniejszony apetyt, ból brzucha, zapalenie błony śluzowej, zaparcia i zmniejszenie masy ciała.
W badaniu NAPOLI 3 biegunka stopnia 3 i 4 (wczesna i późna) wystąpiła u 20% otrzymujących NALIRIFOX.
Podsumowanie
Chorzy na raka trzustki otrzymali nową szansę na dłuższe życie w lepszej kondycji. Dobrze znany od kilku lat lek znalazł się w nowym, skuteczniejszym schemacie terapeutycznym.
Pełne brzmienie zaleceń do stosowania przyjętych przez EMA – PEGylowany liposomalny Onivyde jest wskazany:
- w skojarzeniu z oksaliplatyną, 5-fluorouracylem (5-FU) i leukoworyną (LV) w leczeniu pierwszego rzutu dorosłych pacjentów z gruczolakorakiem trzustki z przerzutami,
- w skojarzeniu z 5-FU i LV w leczeniu gruczolakoraka trzustki z przerzutami u dorosłych pacjentów, u których nastąpiła progresja po leczeniu opartym na gemcytabinie.
Chcesz wiedzieć więcej o raku trzustki? Odwiedź naszą bazę wiedzy o raku.
Autorka: Martyna Piotrowska