TOP 10 ONKO 2023 – nowa lista priorytetów w Onkologii

Już po raz trzeci czołowi onkolodzy kliniczni w Polsce przedstawili listę priorytetów refundacyjnych dla leków stosowanych w leczeniu guzów litych. Pierwsze miejsce na liście TOP 10 ONKO 2023 – jak rok temu – zajęła terapia przeznaczona dla chorych na raka piersi.

Pierwsze miejscu, wśród priorytetowych terapii onkologicznych, zajął trastuzumab derukstekan, stosowany w leczeniu raka piersi. Ponadto w pierwszej dziesiątce znalazły się między innymi leki dla chorych na raka jelita grubego, raka żołądka, raka przełyku, raka urotelialnego, NDRP. Wynik TOP 10 ONKO 2023 został ogłoszony podczas XVIII Konferencji Edukacyjnej Onkologia w Praktyce Klinicznej.

„Trastuzumab derukstekan niezmiennie od dwóch lat znajduje się na pierwszej pozycji naszych życzeń. Jest to w moim odczuciu lek, który będzie przełomem, ponieważ z jednej strony jest to nowatorska koncepcja, a z drugiej strony bardzo dobry efekt terapeutyczny” – tłumaczy prof. Tomasz Kubiatowski. Według jego opinii o wyjątkowości leku zdecydowało wiele czynników, także ten, że trastuzumab derukstekan sprawdza się w innych wskazaniach. „Choćby raka żołądka, jest także przygotowany do rejestracji w leczeniu raka płuca. Uważam, że jest to zasłużenie pierwsza pozycja” – dodaje prof. Kubiatowski.

Wysokie pozycje na liście TOP 10 OKNO 2023 zajęły objęte refundacją  od 1 marca 2023 r.  leki dla chorych na raka jelita grubego – pembrolizumab (2 miejsce) i niwolumab (4 miejsce). Zdaniem prof. Barbary Radeckiej, do skutecznego stosowania tych cząsteczek w leczeniu raka jelita grubego bardzo ważne jest odpowiednie testowanie pacjentów.

„Ponieważ nowych leków stosowanych w leczeniu chorób nowotworowych jest bardzo wiele, warto się zastanowić, które powinny być objęte refundacją w pierwszej kolejności. Tłem naszej analizy było poproszenie ekspertów klinicznych, aby wskazali leki, które najbardziej zasługują na refundację” – tłumaczy Krzysztof Jakubiak, prezes Modern Healthcare Institute.

Jak powstała lista TOP 10 ONKO

Wybór listy TOP 10 ONKO było poprzedzone dokładną analizą przeprowadzoną przez  HTA Consulting. Dokonano przeglądu rejestracji nowych leków onkologicznych i procesu obejmowania ich refundacją w ostatnich pięciu latach. Ocena przełomowości tych terapii została oparta na analizach potrzeb pacjentów i ocenach technologii lekowych dokonywanych przez instytucje naukowe i regulacyjne. Kryteria, które zostały wzięte pod uwagę przy wyborze – to między innymi stopień realizacji potrzeb pacjentów, rokowania, istotność danego obszaru terapeutycznego wg danych epidemiologicznych oraz oceny ESMO i FDA

Lista rekomendacji została przedstawiona przez konsultanta krajowego członkom zarządu Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej pod głosowanie. Każdy z nich zgłosił swoją listę 10 najbardziej potrzebnych terapii, uszeregowanych według stopnia ważności. Ostateczna lista priorytetów TOP 10 ONKO powstała w wyniku podsumowania głosów 9 osób – członków zarządu PTOK.

Na liście rekomendacji znalazły się nowo zarejestrowane cząsteczki, dotychczas nie refundowane, a także nowe wskazania cząsteczek już finansowanych. Eksperci mogli też proponować leki, których nie było na liście rekomendacji. Kolejność leków na liście TOP 10 ONKO była wynikiem sumy punktów oraz liczby głosów oddanych na dany lek.

Pierwsza edycja TOP 10 ONKO odbyła się w 2020 roku i do tej pory prawie wszystkie wskazane wówczas leki zostały objęte refundacją, co – zdaniem Jakubiaka – oznacza, że Ministerstwo Zdrowia poważnie traktuje rekomendacje ekspertów Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej.

Nowe leki onkologiczne rejestrowane są w procedurze centralnej Europejskiej Agencji Leków (EMA). Po autoryzacji EMA nowa terapia może być stosowana na terenie krajów Unii Europejskiej, w tym Polski, a także być przedmiotem wniosku o refundację. Według wydanego przez Modern Healthcare Institute raportu „Nowe terapie w leczeniu chorych na nowotwory” od ponad pięciu lat każdego roku w Polsce średnio dziewięć nowych leków onkologicznych zostaje objętych refundacją.

W latach 2017-2021 decyzje o refundacji leków onkologicznych zapadały w Polsce średnio w ciągu 1278 dni od momentu rejestracji przez EMA. Mediana tego czasu wyniosła 3,4 roku. Dla leków nieonkologicznych ten czas był dłuższy – mediana wyniosła 3,9 roku.

TOP 10 ONKO – Lista priorytetów refundacyjnych (2023)

1. Trastuzumab derukstekan (rak piersi) – 9 wskazań, 84 pkt.
2. Pembrolizumab (rak jelita grubego) – 8 wskazań, 57 pkt. (refundacja od 1.03)
3. Pembrolizumab (rak piersi) – 7 wskazań, 47 pkt.
4. Niwolumab (terapia skojarzona, rak jelita grubego) – 5 wskazań, 30 pkt. (refundacja od 1.03)
5. Pembrolizumab (rak żołądka) – 4 wskazania, 26 pkt.
6. Sotorasyb (NDRP), 6 wskazań, 37 pkt.
7. Enfortumab wedotin (rak urotelialny), 5 wskazań, 21 pkt.
8. Niwolumab (rak żołądka) – 3 wskazania, 20 pkt.
9. Kabozantynib (rak tarczycy) – 3 wskazania, 19 pkt.
10. ex aequo Cemiplimab (rak podstawnokomórkowy skóry) – 3 wskazania, 19 pkt. oraz
11. ex aequo Lutet (177Lu) wiwotynibu tetraksetan (rak gruczołu krokowego) – 3 wskazania, 19 pkt.

Na podstawie PAP media room.