Porozmawiajmy o HPV
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) jest przyczyną raka szyjki macicy oraz niektórych nowotworów głowy i szyi. Przed zachorowaniami chronią szczepienia, dlatego w wielu krajach świata, w tym we wszystkich krajach Unii Europejskiej, prowadzone są programy szczepień profilaktycznych skierowane do młodzieży w wieku szkolnym. Niestety w Polsce, w ramach bezpłatnego programu szczepień, do końca 2023 roku, zaszczepiło się jedynie 16% dziewcząt i chłopców w wieku 12 i 13 lat.
Dlatego działamy na rzecz zwiększenia świadomości o HPV. Dzięki m.in. naszym staraniom, w tym roku uruchomiono program szczepień w szkołach oraz wprowadzono nowy przedmiot – edukację zdrowotną.
Ważne informacje o HPV
HPV to grupa ponad 200 wirusów, z których część rozprzestrzenia się przez kontakt seksualny. Przenoszone drogą płciową typy HPV dzielą się na dwie grupy: niskiego i wysokiego ryzyka. Większość infekcji HPV nie powoduje raka. Układ odpornościowy zwykle radzi sobie z infekcją, która mija samoistnie. Jednak chroniczne infekcje HPV wysokiego ryzyka mogą już prowadzić do powstania nowotworu.
Zakażenie wirusem HPV wysokiego ryzyka zwykle nie daje żadnych objawów. Przedrakowe zmiany komórkowe wywołane przez długoletnią infekcję HPV szyjki macicy rzadko powodują objawy, dlatego tak ważne są regularne badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy. Zmiany przedrakowe w innych miejscach ciała mogą powodować objawy, takie jak swędzenie lub krwawienie. A jeśli infekcja HPV spowoduje rozwój raka, można zaobserwować objawy, takie jak krwawienie, ból lub obrzęk gruczołów.
Długoletnie infekcje wirusami HPV wysokiego ryzyka mogą powodować raka w szyjce macicy, gardle, odbycie i narządach płciowych zewnętrznych.
HPV infekuje komórki płaskonabłonkowe wyściełające wewnętrzne powierzchnie tych narządów. Z tego powodu większość nowotworów związanych z HPV to rodzaj raka zwany rakiem płaskonabłonkowym. Niektóre nowotwory szyjki macicy powstają w wyniku zakażenia HPV komórek gruczołowych szyjki macicy i nazywane są gruczolakorakami.
Nowotwory związane z HPV to:
Praktycznie wszystkie nowotwory szyjki macicy wywołuje zakażenie wirusami HPV. Rutynowe badania przesiewowe mogą zapobiec większości nowotworów szyjki macicy, umożliwiając wczesne wykrycie i usunięcie komórek przedrakowych.
Większość nowotworów, które rozwijają się w gardle (zwykle w migdałkach lub tylnej części języka) wywołują wirusy HPV (70% przypadków w Stanach Zjednoczonych).
Ponad 90% nowotworów odbytu wywołuje HPV. Liczba nowych przypadków i zgonów z powodu raka odbytu rośnie każdego roku. Rak odbytu występuje prawie dwa razy częściej u kobiet niż u mężczyzn.
Większość nowotworów prącia (ponad 60%) jest wywoływana przez HPV.
Większość nowotworów pochwy (75%) wywołuje infekcja HPV.
Większość nowotworów sromu (70%) jest spowodowana przez HPV.
Szczepienie przeciwko HPV zapewnia silną ochronę przed nowymi zakażeniami HPV. Ma największą skuteczność, gdy podaje się ją dzieciom wieku 9-12 lat. Ważne, aby szczepić zarówno chłopców, jak i dziewczynki, ponieważ u obu płci mogą się rozwinąć nowotwory jamy ustnej i gardła, czy odbytu i brodawki narządów płciowych. Kobiety są również narażone na raka szyjki macicy, a mężczyźni na raka prącia. Szczepienie może również ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa HPV.
- Podstawowe informacje:
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/
https://www.gov.pl/web/zdrowie/hpv - Kalendarz szczepień:
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/?strona=6#szczepionka-przeciw-hpv-w-programie-szczepien-ochronnych - Przewodnik o bezpieczeństwie szczepionek przeciw HPV dla rodziców nastolatków: https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/?strona=12#przewodnik-o-bezpieczenstwie szczepionek-przeciw-hpv-dla-rodzicow-nastolatkow
- Przewodnik po szczepieniach przeciw HPV dla rodziców nastolatków:
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/hpv/?strona=12#przewodnik-po-szczepieniach-przeciw-hpv-dla-rodzicow-nastolatkow - Szczepienie chłopców przeciw HPV:
https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/poradnik-pacjenta-szczepienie-chlopcow-przeciw-hpv,8674.html
- Jak zaszczepić dziecko:
https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/szczepienie-ktore-chroni-przed-rakiem
- Więcej informacji + jak zaszczepić się jako dorosły:
https://sexed.pl/hpv-szczepienia/
Jakie działania podejmujemy?
Reprezentujemy pacjentów
Aktywnie uczestniczymy w debacie publicznej w sprawach edukacji, profilaktyki oraz wczesnej diagnostyki nowotworów. Działamy w celu zwiększenia informacji i dostępu do szczepień przeciw HPV.
Edukujemy
We współpracy z ekspertami tworzymy treści oparte o aktualną wiedzę medyczną. Z okazji Międzynarodowego Dnia Świadomości HPV zorganizowaliśmy webinar o profilaktyce zakażeń.
Występujemy w mediach
Zależy nam na tym, żeby sprawdzone informacje o profilaktyce onkologicznej były dostępne dla jak najszerszego grona osób, dlatego występujemy w mediach, budując świadomość w kwestii profilaktyki zakażeń HPV.
Działamy wspólnie
Nasz apel o szczepienia przeciwko HPV oraz edukację zdrowotną w szkołach podpisało ponad 30 organizacji pacjentów. Ty również możesz wyrazić swoje poparcie przez podpisanie petycji.
Działania rzecznicze
Co warto wiedzieć o HPV? Obejrzyj webinar
Czym grozi zarażenie wirusem HPV? Czy zawsze powoduje raka? Za które nowotwory odpowiedzialny jest wirus HPV? Jak można się chronić przed zakażeniem? Na te i wiele innych pytań w trakcie webinaru odpowiedzieli prof. Krzysztof Nowosielski – ginekolog, onkolog oraz Aga Szuścik – edukatorka, ekspertka patient experience.
Onet Rano – rozmowa o profilaktyce onkologicznej
Z okazji Światowego Dnia Walki z Rakiem otrzymaliśmy zaproszenie do programu „Onet Rano”. W rozmowie z Odetą Moro uczestniczyła Joanna Frątczak-Kazana, wicedyrektorka Onkofundacji Alivia. Opowiedziała m.in. o roli szczepień przeciw HPV w profilaktyce raka szyjki macicy.
Twój głos jest ważny, podpisz petycję!
Zapewnienie sprawnej i skutecznej realizacji programu bezpłatnych szczepień przeciwko HPV w Polsce ma bardzo istotne znaczenie dla sytuacji zdrowotnej Polek i Polaków w kolejnych dziesięcioleciach. W państwach, które wprowadziły szczepienia kilkanaście lat temu, wśród osób zaszczepionych udało się wyeliminować zmiany przedinwazyjne, co daje nadzieję na znaczne ograniczenie zachorowań na raka szyjki macicy w kolejnych dekadach. A przecież wirus HPV odpowiada także za zachorowania na inne nowotwory. Chcemy dążyć do tego, by również w Polsce zminimalizować przypadki zachorowań wywołanych przez HPV.
Nie możemy pozwolić, aby kobiety umierały z powodu raka szyjki macicy!
