Październikowy Kongres Europejskiego Towarzystwa Onkologii Medycznej (ESMO) 2023 w Hiszpanii obfitował w wiele obiecujących doniesień. Takich jak wyniki zaprezentowane przez Dr Ugo De Giorgi. Onkolog w trakcie sesji posterowej przedstawił wyniki wtórnej analizy badania EMBARK, dotyczące monoterapii enzalutamidem w leczeniu pacjentów z rakiem prostaty z nawrotem biochemicznym wysokiego ryzyka.
W roku 2020 rak gruczołu krokowego był drugim najczęstszym nowotworem złośliwym występującym u mężczyzn na świecie. Czynniki ryzyka to starszy wiek, rasa i historia choroby w rodzinie.
Lekarze mogą zalecić pacjentowi z rakiem prostaty radykalną prostatektomię lub radioterapię. Jednak u 20-50% mężczyzn dochodzi do nawrotu biochemicznego w ciągu 10 lat od leczenia, co objawia się wzrostem poziomu PSA. Nawrót ten może prowadzić do nawrotu miejscowego, zwiększonego ryzyka przerzutów i wzrostu śmiertelności specyficznej dla raka gruczołu krokowego.
Dlatego ważne jest zastosowanie strategii leczenia dostosowanej do pacjentów z nawrotem biochemicznym.
Badanie III fazy klinicznej EMBARK
EMBARK (NCT02319837) to randomizowane badanie III fazy, w którym podawano pacjentom enzalutamid lub placebo oraz octan leuprolidu i monoterapię enzalutamidem u pacjentów wysokiego ryzyka z nawrotem biochemicznym raka gruczołu krokowego.
Wszyscy pacjenci zakwalifikowani do badania mieli wyniki markera PSA na poziomie co najmniej 1ng/ml po prostatektomii lub co najmniej 2 ng/ml powyżej wartości wyjściowej po pierwotnej radioterapii, z czasem podwojenia PSA (PSADT) mniejszym lub równym 9 miesięcy.
U pacjentów nie stwierdzono przerzutów w konwencjonalnych badaniach obrazowych, a wyjściowe stężenie testosteronu wynosiło co najmniej 150 ng/dl. Przed włączeniem do badania dozwolona była terapia hormonalna prowadzona przez przynajmniej 9 miesięcy. Pacjentów poddano stratyfikowanej randomizacji (według poziomu PSA, PSADT i wcześniejszej terapii hormonalnej) do jednego z trzech ramion badawczych:
- Enzalutamid i octan leuprolidu co 12 tygodni,
- Placebo i octan leuprolidu,
- Monoterapia enzalutamidem w dawce 160 mg.
Poziom PSA oceniano po 36 tygodniach leczenia. Jeśli w wynikach pacjentów poziom PSA spadł poniżej 0,2 ng/ml, leczenie zawieszano w 37 tygodniu i monitorowano stężenie PSA. Wznawiano je, jeśli stężenie PSA ponownie wzrosło (do poziomu ≥2 ng/ml w przypadku pacjentów po pierwotnej radykalnej prostatektomii i ≥5 ng/ml w przypadku pacjentów po radioterapii).
Jeśli poziom PSA wynosił więcej niż 0,2 ng/ml, lekarze kontynuowali leczenie.
Załóż zbiórkę na 1,5% podatku!
Pokryj koszty leków, badań, prywatnych konsultacji oraz dojazdów. Nie ma żadnego haczyka!
Znaczne wydłużenie czasu wolnego od przerzutowania
Wstępne wyniki badania EMBARK zostały przedstawione na dorocznym zjeździe Amerykańskiego Towarzystwa Urologów (AUA 2023). Przy medianie obserwacji wynoszącej 5 lat połączenie enzalutamidu/leuprolidu w porównaniu z samym leuprolidem wykazało znaczną poprawę czasu wolnego od przerzutów (MFS) (współczynnik ryzyka 0,42). Mediana MFS nie została osiągnięta w żadnym z ramion.
Ramię, w którym podawano leczenie skojarzone, również wykazało poprawę całkowitego czasu przeżycia, jednak ze względów statystycznych wynik OS nie przesądzał jeszcze o skuteczności.
Co istotne, porównania między ramionami monoterapii enzalutamidem i monoterapii octanem leuprolidu wykazały wydłużenie czasu wolnego od przerzutowania w ramieniu z samym enzalutamidem, z czynnikiem ryzyka wynoszącym 0,63.
Czas całkowitego przeżycia wydłużył się również w przypadku monoterapii enzalutamidem, aczkolwiek dane pozostały niedojrzałe (140/271 przewidywanych zdarzeń), a korzyści miały niewielkie znaczenie kliniczne.
Istotna poprawa czasu do odległych przerzutów, objawowej progresji i zdarzeń szkieletowych
W zaktualizowanej analizie przedstawionej na kongresie ESMO 2023 dr Ugo De Giorgi i współpracownicy przedstawili dodatkowe niekluczowe drugorzędowe punkty końcowe skuteczności monoterapii enzalutamidem w porównaniu z placebo i octanem leuprolidu, które obejmowały czas do:
- odległych przerzutów,
- progresji objawowej,
- pierwszego objawowego zdarzenia szkieletowego,
- wznowienie jakiejkolwiek terapii hormonalnej po zawieszeniu leczenia.
Ta wtórna analiza obejmowała 713 pacjentów, z których 355 i 358 było randomizowanych odpowiednio do monoterapii enzalutamidem i placebo/octanem leuprolidu. Mediana czasu trwania leczenia, z wyłączeniem zawieszenia leczenia, wynosiła 45,9 miesiąca w przypadku monoterapii enzalutamidem i 35,4 miesiąca w przypadku placebo/octanu leuprolidu. W porównaniu z samym octanem leuprolidu monoterapia enzalutamidem wiązała się z istotną poprawą czasu do:
- odległych przerzutów (współczynnik ryzyka 0,61),
- objawowej progresji (współczynnik ryzyka 0,62),
- pierwsze objawowe zdarzenie szkieletowe (współczynnika ryzyka 0,42).
Czas do wznowienia jakiejkolwiek terapii hormonalnej po zawieszeniu leczenia wypadł korzystniej dla populacji leczonej placebo/octanem leuprolidu w porównaniu z monoterapią (współczynnik ryzyka 1,66).
Podsumowanie
U pacjentów chorych na raka prostaty z nawrotem biochemicznym wysokiego ryzyka monoterapia enzalutamidem wykazuje klinicznie istotne opóźnienia w czasie wystąpienia odległych przerzutów, progresji objawowej i pierwszego objawowego zdarzenia szkieletowego, w porównaniu z samym octanem leuprolidu.
Po zawieszeniu leczenia monoterapia enzalutamidem skróciła czas do wznowienia jakiejkolwiek terapii hormonalnej w porównaniu z samym octanem leuprolidu.
Autorzy przyznali, że konieczne są dalsze prace w celu zrozumienia ryzyka i korzyści związanych z monoterapią enzalutamidem, w porównaniu z innymi opcjami, u pacjentów z nawrotem biochemicznym wysokiego ryzyka.
Szukasz więcej informacji o raku prostaty? Sprawdź w bazie wiedzy o raku.
Autorka tekstu: Martyna Piotrowska
Źródła:
1777P Enzalutamide (enza) monotherapy for the treatment (tx) of prostate cancer with high-risk biochemical recurrence (BCR): EMBARK secondary endpoints – Annals of Oncology
ESMO 2023: Enzalutamide Monotherapy for the Treatment of Prostate Cancer with High-Risk Biochemical Recurrence: EMBARK Secondary Endpoints (urotoday.com)
