Stosowanie marihuany, mimo swojego rosnącego zastosowania rekreacyjnego i medycznego, może wiązać się również z zagrożeniami zdrowotnymi. W artykule opublikowanym na łamach Addiction Biology czytamy, że jej stosowanie może prowadzić do powstawania złośliwych nowotworów i uszkodzeń genetycznych, które mogą być przekazywane nawet na kolejne pokolenia.
Mechanizmy uszkodzeń genetycznych
Według naukowców z Uniwersytetu Zachodniej Australii marihuana jest substancją genotoksyczną. Co oznacza, że uszkadza DNA i może tym samym powodować mutacje, przyspieszające procesy starzenia i rozwoju nowotworów.
Badacze powiązali znane informacje o tym, że marihuana hamuje funkcjonowanie mitochondriów, czyli centrów energetycznych komórek z nowymi doniesieniami opublikowanymi w czasopiśmie Science. Uszkodzenia mitochondriów powodują pękanie chromosomów i zaburzenia epigenetyczne (związane z dziedziczeniem pozagenowym).
Efektem tych zmian jest m.in. przyspieszone starzenie, większe ryzyko nowotworów oraz anomalie w strukturze DNA. Zmiany te mogą dotyczyć zarówno zwykłych komórek, jak i ich komórek rozrodczych, co powoduje przenoszenie uszkodzeń genetycznych na potomstwo.
Dołącz do nas!
Tu znajdziesz przygotowane specjalnie dla Ciebie darmowe wsparcie w zmaganiach z rakiem!
Marihuana, a nowotwory
Liczne badania epidemiologiczne prowadzone w Europie i Ameryce Północnej, cytowane przez naukowców wskazują na wyraźny związek między stosowaniem marihuany, a wzrostem ryzyka występowania nowotworów, takich jak:
- rak jąder (relatywne ryzyko wynosi około 2,6-krotności w porównaniu do niestosujących marihuany),
- rak wątroby,
- rak piersi,
- rak tarczycy,
- rak głowy i szyi,
- a także chłoniaki i białaczki.
Zwiększenie poziomu THC w produktach z konopi w ostatnich dekadach wzmacnia te efekty. Szczególnie narażone są młode osoby, które zaczynają używać marihuany w okresie dojrzewania. A także dzieci osób, które stosowały marihuanę.
Skutki dla kolejnych pokoleń
Uszkodzenia wywołane przez marihuanę mają charakter genotoksyczny i mogą być przekazywane z pokolenia na pokolenie. Badania epidemiologiczne wskazują na:
- wzrost częstości wad wrodzonych u dzieci, takich jak anomalie kończyn,
- zaburzenia neurologiczne, kardiologiczne, gastrologiczne i ze strony układu moczowo-płciowego,
- zmiany epigenetyczne w plemnikach i komórkach jajowych, które wpływają na jakość genetyczną potomstwa.
W badaniach na modelach zwierzęcych w obserwowanym potomstwie 21 z 31 wrodzonych anomalii opisanych po prenatalnej ekspozycji na talidomid zaobserwowano również po prenatalnej ekspozycji na konopie indyjskie. A 12 z 13 szlaków komórkowych, za pomocą których działa talidomid, zostało podobnie zidentyfikowanych w literaturze mechanistycznej dotyczącej konopi indyjskich.
Znaczenie dla zdrowia publicznego
Warto zwrócić uwagę, że medyczna marihuana w leczeniu nowotworów jest stosowana w celu osłabienia skutków ubocznych chemioterapii, leczenia promieniotwórczego, niektórych objawów raka i leczenia paliatywnego.
Te same mechanizmy, które powodują efekt genotoksyczny, mogą odpowiadać także za działanie terapeutyczne. Fitokannabinoidy zawarte w marihuanie stymulują śmierć nieprawidłowych komórek, co może zapobiegać wzrostowi guza.
Nowe dane stawiają przed nami wyzwania w kontekście legalizacji marihuany i jej zastosowania w medycynie. W podjęciu decyzji konieczne jest uwzględnienie długoterminowych konsekwencji dla zdrowia społeczeństwa oraz ochrony przyszłych pokoleń. Z tego powodu istnieje potrzeba przeprowadzenia dalszych badań, w tym epidemiologicznych, aby lepiej zrozumieć potencjalne zagrożenia z zastosowania marihuany, bowiem na razie dysponujemy jedynie poszlakami.
Autorka: Martyna Piotrowska
Źródła:
